Cuộc chiến thuế quan Mỹ - Trung bùng nổ mạnh mẽ, đẩy toàn cầu hóa vào thế khó. Dù thương mại vẫn vận hành, căng thẳng leo thang khiến thị trường chao đảo và niềm tin sụt giảm.
Sau nhiều năm hưởng lợi với vai trò là các trung tâm sản xuất chi phí thấp phục vụ xuất khẩu sang Mỹ, các nền kinh tế đang phát triển ở châu Á hiện đang bị ảnh hưởng nặng nề bởi làn sóng áp thuế của cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump và các biện pháp trả đũa từ Trung Quốc.
Mỹ giữ mức thuế hơn 100% với hàng hóa Trung Quốc, khiến doanh nghiệp xuất khẩu Trung buộc phải tăng giá, rút khỏi thị trường Mỹ hoặc tìm cách lách luật. Bắc Kinh đáp trả bằng đòn thuế nặng, để đồng nhân dân tệ giảm giá và tăng cường ngoại giao với châu Á - châu Âu. Căng thẳng leo thang khiến thị trường toàn cầu chao đảo, đánh dấu bước ngoặt trong quá trình tách rời kinh tế giữa hai siêu cường.
Nỗi lo ngày càng lớn rằng kinh tế Mỹ sẽ tăng trưởng chậm lại trong khi lạm phát leo thang đã khiến nhà đầu tư không còn đứng ngoài cuộc và bắt đầu đổ tiền mạnh mẽ vào vàng – theo báo cáo mới nhất của Hội đồng Vàng Thế giới (WGC).
Chứng khoán và trái phiếu tiếp tục bị bán tháo, trong khi đồng USD sụt giá mạnh nhất trong ba năm qua do căng thẳng thương mại toàn cầu leo thang, làm suy yếu khẩu vị rủi ro vốn đã mong manh của thị trường hiện tại.
Lạm phát hạ nhiệt trong tháng 3 và Tổng thống Donald Trump đang ăn mừng chiến thắng. "LẠM PHÁT ĐÃ GIẢM!!!" ông tuyên bố đầy phấn khích trên nền tảng Truth Social. "Lời hứa đã nói. Lời hứa đã thực hiện!" - Thư ký Báo chí Nhà Trắng Karoline Leavitt hưởng ứng trên X.
Giữa lúc thị trường tài chính đang chao đảo, các biện pháp tăng thuế mà Tổng thống Donald Trump vừa công bố đã khiến ngay cả những chuyên gia bi quan nhất cũng phải bất ngờ. Nếu tính cả chính sách gia hạn 90 ngày (áp dụng cho tất cả các nước, trừ Trung Quốc) và mức thuế mới với hàng hóa Trung Quốc tăng vọt lên 125%, thì tổng thể các chính sách này tương đương với việc tăng thêm 23 điểm phần trăm vào mức thuế suất trung bình thực tế của Mỹ — đẩy con số này lên 25%. Đây là mức thuế cao nhất trong hơn một thế kỷ, kể từ năm 1909.
Lạm phát của Mỹ hạ nhiệt trên diện rộng trong tháng 3, cho thấy một số dấu hiệu giảm bớt áp lực cho người tiêu dùng trước khi các loại thuế quan lan rộng có nguy cơ gây thêm áp lực giá cả.
Giá vàng tiếp tục tăng mạnh, tiến gần đến mức cao kỷ lục, khi nhu cầu trú ẩn an toàn vẫn vững vàng giữa bối cảnh căng thẳng thương mại với Trung Quốc leo thang, bất chấp việc Tổng thống Donald Trump tạm hoãn áp thuế đối với hầu hết các quốc gia trong 90 ngày.
Donald Trump đã khiến giới đầu tư toàn cầu bất ngờ vào thứ Tư khi ông thông báo tạm dừng áp thêm thuế trong 90 ngày đối với các quốc gia sẵn sàng đàm phán với Mỹ, khiến thị trường chứng khoán tăng vọt.
Thị trường vừa cho Donald Trump một bài học nhớ đời. Chỉ sau cú lao dốc 12% của S&P 500 và cú nhảy 60 điểm cơ bản của lợi suất trái phiếu kho bạc Mỹ, Nhà Trắng vội vàng tháo lui khỏi chính sách thuế quan "điên rồ" chỉ sau 13 tiếng ban hành. Những gì vừa xảy ra cho thấy: Trump không phải người điều khiển thị trường.
Dưới tác động của các chính sách thuế quan từ chính quyền Trump, những nguyên tắc thương mại toàn cầu tưởng chừng vững chắc đang bị đặt trước phép thử khắc nghiệt. Khi lý thuyết kinh tế chưa từng được kiểm chứng trong bối cảnh xung đột thương mại quy mô lớn, rủi ro từ suy thoái, trả đũa và bất ổn tài chính ngày càng hiện rõ. Giữa làn sóng biến động, nhà đầu tư buộc phải đưa ra quyết định mà không có bất kỳ sự chắc chắn nào để bấu víu.
Trong bối cảnh thế giới hiện nay, chỉ một quyết định bất ngờ từ một cá nhân cũng đủ để làm thị trường chao đảo và khiến cả nền kinh tế quốc gia bị ảnh hưởng. Vậy các nhà lãnh đạo khác nên phản ứng thế nào? Đây chính là bài toán mà Thủ tướng Anh Keir Starmer đang phải giải. Ông sẽ chọn cách cứng rắn như Australia, EU và Trung Quốc – công khai đe dọa đáp trả các chính sách thuế quan của Donald Trump? Hay sẽ đi theo hướng mềm mỏng như Israel và Nhật Bản – giữ thái độ hợp tác và tìm kiếm tiếng nói chung?
Fed khẳng định ưu tiên kiểm soát lạm phát, sẵn sàng giữ nguyên lãi suất ngay cả khi kinh tế suy yếu do ảnh hưởng từ chính sách thuế của ông Trump. Các quan chức nhấn mạnh cần thêm dữ liệu rõ ràng trước khi thay đổi lập trường.