Nước Anh trước bài toán nan giải: Cắt giảm phúc lợi hay đối mặt với khủng hoảng lao động?

Nước Anh trước bài toán nan giải: Cắt giảm phúc lợi hay đối mặt với khủng hoảng lao động?

Trà Giang

Trà Giang

Junior Editor

15:12 19/03/2025

Tình trạng rời bỏ thị trường lao động tại Anh đã tăng vọt kể từ sau đại dịch, đặc biệt do các vấn đề sức khỏe.

Tuy nhiên, phải mất tới 18 tháng chính phủ của Rishi Sunak mới đưa ra các biện pháp thắt chặt trợ cấp phúc lợi. Đến lúc đó, khoảng 1 triệu người trong độ tuổi lao động đã rời khỏi lực lượng lao động kể từ năm 2019, phần lớn do lý do sức khỏe. Tuy nhiên, kế hoạch cải cách phúc lợi này nhanh chóng bị tòa án bác bỏ vì thiếu sự tham vấn đầy đủ. Khi cuộc bầu cử đến gần, sự trì hoãn càng kéo dài hơn. Sau khi Đảng Lao động giành chiến thắng, chính phủ mới đưa ra một mục tiêu dài hạn đầy tham vọng: nâng tỷ lệ người lao động có việc làm lên 80%, một mức chưa từng đạt được trong lịch sử nước Anh.

Nhưng chính hai yếu tố khác mới thực sự thúc đẩy hành động: nhu cầu cắt giảm ngân sách để tăng chi tiêu quốc phòng và một cuộc khủng hoảng tài khóa nhân tạo. Bộ trưởng Tài chính Rachel Reeves đã để lại quá ít dư địa tài khóa trong ngân sách tháng 10, khiến bản cập nhật dự báo kinh tế ngày 26/3 trở thành một cuộc chạy đua để tìm nguồn tiền bù đắp. Nguy cơ vi phạm các quy tắc tài khóa tự đặt ra khiến chính phủ buộc phải coi cắt giảm phúc lợi là một nhiệm vụ cấp bách. Lần này, nước Anh buộc phải xem xét nghiêm túc về tình trạng lao động rời bỏ thị trường và hệ thống trợ cấp.

Ngày 18/3, Bộ trưởng Phúc lợi Liz Kendall công bố kế hoạch cải cách trợ cấp, dự kiến tiết kiệm 5 tỷ bảng Anh (6.5 tỷ USD, tương đương 0.2% GDP) mỗi năm vào năm 2030, đồng thời khuyến khích nhiều người Anh quay trở lại làm việc. Tuy nhiên, con số này có thể thay đổi khi Văn phòng Trách nhiệm Ngân sách (OBR) công bố đánh giá chính thức vào cuối tháng này. Các biện pháp cải cách bao gồm thu hẹp khoảng cách giữa trợ cấp dành cho người có vấn đề sức khỏe và trợ cấp thông thường, siết chặt điều kiện hưởng phúc lợi, đồng thời khôi phục hình thức đánh giá trực tiếp thay vì qua điện thoại như trong thời kỳ hậu đại dịch.

Bên cạnh các biện pháp thắt chặt, chính phủ cũng cam kết dành thêm 1 tỷ bảng để hỗ trợ tìm kiếm việc làm và đưa ra “quyền được thử việc” nhằm đảm bảo rằng những người thất bại trong việc quay lại làm việc sẽ không bị cắt giảm trợ cấp. Đây là một bước tiến đáng kể so với chính sách nửa vời của chính phủ tiền nhiệm. Tuy nhiên, khoản tiết kiệm 5 tỷ bảng vẫn chỉ bằng 1/4 mức tăng chi tiêu dự kiến cho các chương trình phúc lợi, vốn được chính phủ ước tính sẽ tăng thêm 20 tỷ bảng vào cuối thập kỷ này. Điều đáng lo ngại là các khảo sát – ngoại trừ về sức khỏe tâm thần – không chỉ ra rằng người Anh thực sự mắc nhiều bệnh hơn trong những năm gần đây.

Sau những tranh luận căng thẳng trong nội bộ Đảng Lao động về cải cách phúc lợi, có thể Rachel Reeves và Liz Kendall sẽ không muốn tiếp tục theo đuổi vấn đề này. Nhưng đáng tiếc là họ có thể sẽ phải làm vậy.

Điều đáng chú ý là sự gia tăng số người rời bỏ thị trường lao động xảy ra ngay cả khi thị trường việc làm tại Anh đang có dấu hiệu phục hồi. Tỷ lệ thất nghiệp năm 2022 chạm mức thấp nhất trong nửa thế kỷ và số lượng vị trí tuyển dụng đạt mức cao kỷ lục. Tuy nhiên, thị trường lao động hiện đang suy yếu nhanh chóng, và nếu suy thoái xảy ra, vấn đề này có thể trở nên nghiêm trọng hơn khi một nhóm lao động nữa rời khỏi thị trường và phụ thuộc vào trợ cấp dài hạn.

Tệ hơn nữa, nhiều chính sách kinh tế khác của Đảng Lao động có thể gây tác động tiêu cực đến nhóm lao động có trình độ thấp – những người vốn phù hợp với công việc có yêu cầu không cao và có vấn đề về sức khỏe. Từ tháng 4, việc tăng thuế bảo hiểm quốc gia đối với doanh nghiệp và nâng mức lương tối thiểu sẽ đẩy chi phí sử dụng lao động lên khoảng 5%, khiến các công ty có xu hướng giảm số lượng lao động để tập trung vào những vị trí có năng suất cao hơn với mức lương tốt hơn. Điều này có thể khiến nhiều người thất nghiệp rơi vào vòng xoáy phụ thuộc vào trợ cấp mà không có lối thoát.

Bất chấp những cải cách đang được thực hiện, chính phủ vẫn chưa tìm ra cách giải quyết bài toán lớn hơn: làm thế nào để khuyến khích lực lượng lao động quay trở lại thị trường mà không làm tăng gánh nặng chi phí cho doanh nghiệp? Nếu không có sự cân bằng hợp lý, Đảng Lao động có thể đối mặt với một cuộc khủng hoảng lao động và tài chính công nghiêm trọng hơn trong những năm tới.

The Economist

Broker listing

Cùng chuyên mục

Hàng hoá nông nghiệp có phải là nơi trú ẩn cuối cùng trong thời kỳ bất ổn?
Nguyễn Tuấn Đạt

Nguyễn Tuấn Đạt

Junior Analyst

Hàng hoá nông nghiệp có phải là nơi trú ẩn cuối cùng trong thời kỳ bất ổn?

Đây là thời điểm khó khăn để nắm giữ các loại tài sản truyền thống. Cổ phiếu biến động mạnh, lợi suất trái phiếu thì dao động thất thường, giá vàng đang gặp hiện tượng quá mua. Vậy hàng hoá (không phải vàng) có phải là nơi trú ẩn an toàn? Là một công cụ phòng ngừa rủi ro? Hay là kênh đa dạng hóa?
Tại sao cổ phiếu và trái phiếu lại di chuyển cùng chiều trong những ngày qua?
Nguyễn Tuấn Đạt

Nguyễn Tuấn Đạt

Junior Analyst

Tại sao cổ phiếu và trái phiếu lại di chuyển cùng chiều trong những ngày qua?

Trong sáu phiên giao dịch gần đây, giá cổ phiếu và giá trái phiếu đều tăng. Chỉ số S&P 500 tăng khoảng 9%, lợi suất trái phiếu Mỹ kỳ hạn 10 năm giảm 25 điểm cơ bản. Trên danh nghĩa, đây là tin tốt với một danh mục đầu tư đa dạng điển hình: cả hai phần tài sản đều sinh lời. Nhưng đồng thời điều này cũng có phần đáng ngại.
Cố vấn kinh tế của Trump thất bại trong việc trấn an giới đầu tư trái phiếu giữa làn sóng lo ngại về thuế quan
Huyền Trần

Huyền Trần

Junior Analyst

Cố vấn kinh tế của Trump thất bại trong việc trấn an giới đầu tư trái phiếu giữa làn sóng lo ngại về thuế quan

Stephen Miran, cố vấn kinh tế của Tổng thống Trump, gặp gỡ các nhà đầu tư lớn để trấn an về các chính sách thuế quan, nhưng gặp khó khăn trong việc thuyết phục họ. Các nhà đầu tư bày tỏ sự thất vọng, cho rằng các quan điểm của ông về thuế quan và thị trường thiếu logic và không đủ thuyết phục. Dù vậy, Miran vẫn kiên trì bảo vệ các chính sách của chính quyền, đặc biệt là tác động của thuế quan đối với đối tác thương mại của Mỹ.
Hedge fund quay lưng với cổ phiếu Mỹ giữa cơn bão chính sách
Huyền Trần

Huyền Trần

Junior Analyst

Hedge fund quay lưng với cổ phiếu Mỹ giữa cơn bão chính sách

Nhiều quỹ đầu cơ đang tăng cường đặt cược vào việc bán khống cổ phiếu Mỹ, bất chấp đà phục hồi gần đây của thị trường. Nguyên nhân là môi trường chính sách bất ổn và lo ngại tăng trưởng kinh tế suy yếu chưa được phản ánh đầy đủ vào giá. Trong khi đó, các khoản đầu tư vào châu Âu, Nhật Bản và thị trường mới nổi đang thu hút sự quan tâm nhiều hơn.
“Bức thư tình” của Kevin Warsh: Liệu có phải là lời khẳng định cho một bước ngoặt lịch sử tại Fed?
Huyền Trần

Huyền Trần

Junior Analyst

“Bức thư tình” của Kevin Warsh: Liệu có phải là lời khẳng định cho một bước ngoặt lịch sử tại Fed?

Kevin Warsh, cựu Thống đốc Fed, chỉ trích mạnh mẽ các quyết sách của ngân hàng trung ương và gọi bài phát biểu là "bức thư tình" gửi đến Fed. Ông kêu gọi một Fed độc lập, tập trung vào kiểm soát lạm phát và hạn chế mở rộng phạm vi hoạt động. Tuy nhiên, liệu ông có thể thay đổi thực tế nếu trở lại Fed vẫn là một câu hỏi bỏ ngỏ.
Cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung: Tác động đa chiều và hệ lụy toàn cầu
Huyền Trần

Huyền Trần

Junior Analyst

Cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung: Tác động đa chiều và hệ lụy toàn cầu

Cuộc chiến thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc đã gây ra những tác động sâu rộng đến cả hai nền kinh tế và thị trường toàn cầu. Trong khi Mỹ đối mặt với nguy cơ suy thoái và chi phí tiêu dùng tăng cao, Trung Quốc cũng phải điều chỉnh chiến lược kinh tế để thích ứng với tình hình mới. Sự leo thang căng thẳng này không chỉ ảnh hưởng đến hai quốc gia mà còn làm rung chuyển chuỗi cung ứng toàn cầu và tạo ra những bất ổn kinh tế trên diện rộng.
Lằn ranh giàu nghèo trong cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung
Huyền Trần

Huyền Trần

Junior Analyst

Lằn ranh giàu nghèo trong cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung

Cuộc chiến thương mại với Mỹ đang thúc đẩy đổi mới ở tầng lớp tinh hoa Trung Quốc, đặc biệt trong lĩnh vực xe điện và AI. Tuy nhiên, người lao động phổ thông lại đối mặt với mất việc và thu nhập bấp bênh do xuất khẩu suy giảm và thị trường lao động dư thừa. Chính phủ nhiều khả năng sẽ không tung ra gói kích thích lớn, khiến khoảng cách giàu nghèo ngày càng sâu sắc.
Forex Forecast - Diễn đàn dự báo tiền tệ