EU - một chính sách đối ngoại thống nhất hoặc nhìn Washington và Bắc Kinh thống trị?

EU - một chính sách đối ngoại thống nhất hoặc nhìn Washington và Bắc Kinh thống trị?

Trần Quốc Khải

Trần Quốc Khải

Junior Editor

08:10 23/09/2024

Tất cả chính sách đối ngoại đều chứa đựng những yếu tố kinh tế. Hầu hết chính sách kinh tế cũng mang tính đối ngoại chiến lược. Những sự thật cơ bản này được đánh giá cao ở Washington và Bắc Kinh. Nhưng không phải ở các thủ đô của châu Âu.

Trong số nhiều đề xuất chi tiết đến từ báo cáo của Mario Draghi về năng suất của châu Âu, không có đề xuất nào hấp dẫn hoặc có khả năng lan tỏa rộng rãi như lời kêu gọi của ông về một chính sách kinh tế đối ngoại của châu Âu. Việc nhận ra rằng châu Âu không có chính sách cụ thể nào chính là một bước tiến.

Việc có một chính sách ảnh hưởng thế nào tới EU? Rõ ràng nhất là ngay cả chính sách kinh tế trong nước cũng sẽ được đưa ra dựa trên các mục tiêu đối ngoại chiến lược. Draghi giải thích các chính sách này là "thủ đoạn chính trị”, để kết hợp các thỏa thuận thương mại ưu đãi và đầu tư trực tiếp với các quốc gia giàu tài nguyên, xây dựng kho dự trữ ở các khu vực quan trọng đã chọn và tạo ra các quan hệ đối tác công nghiệp để bảo đảm chuỗi cung ứng các công nghệ then chốt.

Nhu cầu về “thủ đoạn chính trị” như vậy không chỉ dừng lại ở việc Draghi tập trung vào việc bảo đảm các nguồn tài nguyên quan trọng, mà còn hướng đến các chính sách công nghiệp xanh nói chung và xa hơn nữa.

Ví dụ, thuế carbon mới của EU đã khuyến khích các khu vực pháp lý khác áp dụng các chương trình định giá carbon của riêng họ. Tuy nhiên, tác động này, rất có lợi cho EU, lại là một ý định trong tương lại chứ không phải là mục đích chính của chính sách. Mục tiêu chính là ngăn chặn ngành công nghiệp xanh của Châu Âu khỏi bị suy yếu do hàng nhập khẩu thâm dụng carbon. Điều này là sự trùng hợp may mắn hơn là “thủ đoạn chính trị”.

Quy định mới của EU về tính bền vững của chuỗi cung ứng (ví dụ như về nạn phá rừng) đã gây ra những căng thẳng ngoại giao, với các đối tác thương mại coi đó là hành động bảo hộ. Điều này khiến châu Âu bất ngờ - điều mà một quan điểm chính sách đối ngoại hợp lý có thể tránh được.

Vấn đề không phải là quan điểm như vậy sẽ làm giảm bớt việc theo đuổi các mục tiêu trong nước. Ngược lại, việc đưa các cân nhắc về địa chiến lược vào trung tâm của quá trình ra quyết định kinh tế trong nước thường sẽ làm tăng mức độ tham vọng.

Hãy lấy chương trình của ECB về EUR kỹ thuật số làm ví dụ. Ngân hàng này chủ yếu tập trung vào các tác động đến hệ thống tiền tệ trong nước của Eurozone - điều này đã dẫn đến sự đồng thuận về các giới hạn chặt chẽ đối với số tiền EUR kỹ thuật số mà bất kỳ ai cũng có thể nắm giữ để bảo vệ các mô hình kinh doanh của các ngân hàng lâu đời. Quan điểm chính sách đối ngoại sẽ nâng cao vai trò quốc tế của EUR và những lợi thế chiến lược mà điều này có thể mang lại. Do đó, quan điểm này sẽ nhấn mạnh rằng việc cho phép người dùng nước ngoài dễ dàng nắm giữ nhiều EUR kỹ thuật số sẽ khuyến khích việc lập hóa đơn bằng EUR trong thương mại quốc tế và gắn kết chặt chẽ hơn các nền kinh tế khác với EU.

Tương tự như vậy, quan điểm chính sách đối ngoại sẽ tạo ra sự cấp bách rất cần thiết cho các dự án thống nhất thị trường tài chính và ngân hàng EU. Các bộ phận quốc gia làm suy yếu sức mạnh kinh tế tập thể của châu Âu và làm tăng sự phụ thuộc của châu Âu vào các quốc gia khác.

Vấn đề phi cacbon hóa trong lĩnh vực xe ô tô của châu Âu là nơi mà chính sách cần quan tâm nhất. Rõ ràng là các nước EU cần cả dòng xe điện Trung Quốc với số lượng lớn trong phân khúc giá rẻ và thị trường trong nước đủ lớn để các nhà sản xuất ô tô EU tự tin thực hiện các khoản đầu tư cần thiết để tăng cường năng lực sản xuất xe điện của riêng họ.

Điều này đòi hỏi sự kết hợp của các chính sách: sự cởi mở có quản lý đối với hàng nhập khẩu từ Trung Quốc, tập trung vào chính sách trợ cấp và mua sắm của người tiêu dùng đối với xe điện do EU sản xuất và đánh giá định lượng tổng thể về mức độ tối ưu của từng chính sách. Quan trọng là, phán đoán đó phải được hiệu chỉnh rõ ràng so với những gì Bắc Kinh sẵn sàng làm để đổi lại. Yêu cầu hiển nhiên là Trung Quốc phải sử dụng nhiều hơn năng lực sản xuất xe điện đang tăng vọt của mình và giảm sự đồng lõa trong hành vi vi phạm trắng trợn chủ quyền của Ukraine của Nga.

Việc hoạch định chính sách thống nhất như vậy chỉ có thể thực hiện được nếu chính sách đối ngoại, chính sách kinh tế và công nghiệp trong nước được đưa ra một cách thống nhất. Nói một cách đơn giản, điều này có nghĩa là Kaja Kallas - quan chức chính sách đối ngoại hàng đầu sắp tới của EU - phải tham gia vào các quyết định về thuế đối với các phương tiện của công ty và việc ra quyết định về thị trường vốn và liên minh ngân hàng của EU phải đảm bảo các bộ trưởng ngoại giao nắm được thông tin.

Cấu trúc của EU không khuyến khích điều này. Chủ tịch Ủy ban Ursula von der Leyen đã cố gắng khắc phục điều này thông qua việc tập trung hóa quá mức việc ra quyết định, nhưng điều này không bền vững về mặt chính trị bên mà còn có khả năng gây ra các cuộc khủng hoảng nghiêm trọng nhất. Thành viên mới trong ủy ban của bà cho thấy một nỗ lực đáng hoan nghênh nhằm thể chế hóa tư duy thống nhất.
Việc thực hiện chính sách kinh tế đối ngoại của EU đòi hỏi đủ các nhà lãnh đạo quốc gia cùng nhau đưa ra chính sách kinh tế với các mục tiêu chiến lược chung. Châu Âu sẽ trở nên mạnh mẽ đồng đều tại các quốc gia hoặc sẽ suy yếu đến “lụi tàn”.

Financial Times

Broker listing

Cùng chuyên mục

Hàng hoá nông nghiệp có phải là nơi trú ẩn cuối cùng trong thời kỳ bất ổn?
Nguyễn Tuấn Đạt

Nguyễn Tuấn Đạt

Junior Analyst

Hàng hoá nông nghiệp có phải là nơi trú ẩn cuối cùng trong thời kỳ bất ổn?

Đây là thời điểm khó khăn để nắm giữ các loại tài sản truyền thống. Cổ phiếu biến động mạnh, lợi suất trái phiếu thì dao động thất thường, giá vàng đang gặp hiện tượng quá mua. Vậy hàng hoá (không phải vàng) có phải là nơi trú ẩn an toàn? Là một công cụ phòng ngừa rủi ro? Hay là kênh đa dạng hóa?
Tại sao cổ phiếu và trái phiếu lại di chuyển cùng chiều trong những ngày qua?
Nguyễn Tuấn Đạt

Nguyễn Tuấn Đạt

Junior Analyst

Tại sao cổ phiếu và trái phiếu lại di chuyển cùng chiều trong những ngày qua?

Trong sáu phiên giao dịch gần đây, giá cổ phiếu và giá trái phiếu đều tăng. Chỉ số S&P 500 tăng khoảng 9%, lợi suất trái phiếu Mỹ kỳ hạn 10 năm giảm 25 điểm cơ bản. Trên danh nghĩa, đây là tin tốt với một danh mục đầu tư đa dạng điển hình: cả hai phần tài sản đều sinh lời. Nhưng đồng thời điều này cũng có phần đáng ngại.
Cố vấn kinh tế của Trump thất bại trong việc trấn an giới đầu tư trái phiếu giữa làn sóng lo ngại về thuế quan
Huyền Trần

Huyền Trần

Junior Analyst

Cố vấn kinh tế của Trump thất bại trong việc trấn an giới đầu tư trái phiếu giữa làn sóng lo ngại về thuế quan

Stephen Miran, cố vấn kinh tế của Tổng thống Trump, gặp gỡ các nhà đầu tư lớn để trấn an về các chính sách thuế quan, nhưng gặp khó khăn trong việc thuyết phục họ. Các nhà đầu tư bày tỏ sự thất vọng, cho rằng các quan điểm của ông về thuế quan và thị trường thiếu logic và không đủ thuyết phục. Dù vậy, Miran vẫn kiên trì bảo vệ các chính sách của chính quyền, đặc biệt là tác động của thuế quan đối với đối tác thương mại của Mỹ.
Hedge fund quay lưng với cổ phiếu Mỹ giữa cơn bão chính sách
Huyền Trần

Huyền Trần

Junior Analyst

Hedge fund quay lưng với cổ phiếu Mỹ giữa cơn bão chính sách

Nhiều quỹ đầu cơ đang tăng cường đặt cược vào việc bán khống cổ phiếu Mỹ, bất chấp đà phục hồi gần đây của thị trường. Nguyên nhân là môi trường chính sách bất ổn và lo ngại tăng trưởng kinh tế suy yếu chưa được phản ánh đầy đủ vào giá. Trong khi đó, các khoản đầu tư vào châu Âu, Nhật Bản và thị trường mới nổi đang thu hút sự quan tâm nhiều hơn.
“Bức thư tình” của Kevin Warsh: Liệu có phải là lời khẳng định cho một bước ngoặt lịch sử tại Fed?
Huyền Trần

Huyền Trần

Junior Analyst

“Bức thư tình” của Kevin Warsh: Liệu có phải là lời khẳng định cho một bước ngoặt lịch sử tại Fed?

Kevin Warsh, cựu Thống đốc Fed, chỉ trích mạnh mẽ các quyết sách của ngân hàng trung ương và gọi bài phát biểu là "bức thư tình" gửi đến Fed. Ông kêu gọi một Fed độc lập, tập trung vào kiểm soát lạm phát và hạn chế mở rộng phạm vi hoạt động. Tuy nhiên, liệu ông có thể thay đổi thực tế nếu trở lại Fed vẫn là một câu hỏi bỏ ngỏ.
Cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung: Tác động đa chiều và hệ lụy toàn cầu
Huyền Trần

Huyền Trần

Junior Analyst

Cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung: Tác động đa chiều và hệ lụy toàn cầu

Cuộc chiến thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc đã gây ra những tác động sâu rộng đến cả hai nền kinh tế và thị trường toàn cầu. Trong khi Mỹ đối mặt với nguy cơ suy thoái và chi phí tiêu dùng tăng cao, Trung Quốc cũng phải điều chỉnh chiến lược kinh tế để thích ứng với tình hình mới. Sự leo thang căng thẳng này không chỉ ảnh hưởng đến hai quốc gia mà còn làm rung chuyển chuỗi cung ứng toàn cầu và tạo ra những bất ổn kinh tế trên diện rộng.
Lằn ranh giàu nghèo trong cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung
Huyền Trần

Huyền Trần

Junior Analyst

Lằn ranh giàu nghèo trong cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung

Cuộc chiến thương mại với Mỹ đang thúc đẩy đổi mới ở tầng lớp tinh hoa Trung Quốc, đặc biệt trong lĩnh vực xe điện và AI. Tuy nhiên, người lao động phổ thông lại đối mặt với mất việc và thu nhập bấp bênh do xuất khẩu suy giảm và thị trường lao động dư thừa. Chính phủ nhiều khả năng sẽ không tung ra gói kích thích lớn, khiến khoảng cách giàu nghèo ngày càng sâu sắc.
Forex Forecast - Diễn đàn dự báo tiền tệ