Diễn biến này đang thúc đẩy áp lực lên các nhà máy lọc dầu nhằm tăng sản lượng diesel, khi những rủi ro địa chính trị tại Eo biển Hormuz đã khiến chi phí vận chuyển dầu ở khu vực Trung Đông tăng tới 40% kể từ ngày 13/6. Các tuyến vận chuyển khác trên toàn cầu cũng đang ghi nhận chi phí leo thang do ảnh hưởng lan tỏa từ khu vực này, trong khi hệ thống định vị tàu biển tại vùng Vịnh chịu sự gián đoạn nghiêm trọng.

Thị trường nhận định Iran đóng vai trò thiết yếu trong nguồn cung dầu diesel toàn cầu nhờ chất lượng dầu thô đặc thù, đặc biệt trong bối cảnh lượng tồn kho nhiên liệu chưng cất (không bao gồm nhiên liệu phản lực) đang ở mức thấp kỷ lục. Bên cạnh đó, nhu cầu sử dụng diesel đang tăng mạnh tại các quốc gia như Ai Cập — nơi chuyển sang sử dụng diesel để phát điện do tình trạng thiếu hụt khí tự nhiên. Với làn sóng chuyển đổi năng lượng xanh, nhiều nhà máy lọc dầu diesel đã bị đóng cửa trong những năm gần đây. Nay khi cơ sở hạ tầng lọc dầu của Iran bị hư hại và xuất khẩu từ Trung Đông bị gián đoạn, năng lực bù đắp từ các nhà sản xuất khác là rất hạn chế trong ngắn hạn.

Thị trường năng lượng đồng thời đang phản ứng với những phát biểu gay gắt của cựu Tổng thống Donald Trump liên quan đến Chủ tịch Fed Jerome Powell, người bị ông cáo buộc là quá thận trọng trong việc đối phó với nguy cơ lạm phát do thuế quan. “Vậy là chúng ta có một người ngu ngốc,” Trump phát biểu ngay trước Nhà Trắng. “Châu Âu đã cắt lãi suất 10 lần, còn chúng ta thì không. Tôi đoán ông ấy là một chính trị gia, nhưng không khôn ngoan, và đang khiến nước Mỹ thiệt hại hàng tỷ đô la.” Dù vậy, những chỉ trích này không làm thay đổi lập trường thận trọng của Fed, khi các nhà hoạch định chính sách vẫn chờ đợi thêm dữ liệu trước khi quyết định điều chỉnh lãi suất.

Trong khi đó, căng thẳng tại Trung Đông tiếp tục leo thang khi quân đội Israel tiến hành các cuộc không kích vào các cơ sở hạt nhân của Iran tại Natanz, Isfahan và Arak vào đêm qua. Theo nguồn tin từ Wall Street Journal, Tổng thống Trump đã phê duyệt kế hoạch không kích Iran, nhưng tạm hoãn để chờ xem liệu Tehran có nhượng bộ chương trình hạt nhân hay không.

Cuộc xung đột hiện đã bước sang ngày thứ bảy. Một tên lửa của Iran được cho là đã bắn trúng một bệnh viện tại Israel, trong khi Israel tiến hành tấn công vào hơn 100 mục tiêu tại Iran, bao gồm lò phản ứng hạt nhân ở Arak và cơ sở hạt nhân ở Natanz. Khi được hỏi về khả năng không kích tiếp theo, ông Trump cho biết: “Tôi có thể làm, cũng có thể không,” và nhấn mạnh yêu cầu Iran phải đầu hàng vô điều kiện. “Tuần tới sẽ rất quan trọng – có thể còn sớm hơn.”

New York Post đưa tin rằng Trump đã khuyến khích Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu tiếp tục các đợt không kích, đồng thời tuyên bố: “Iran hoàn toàn không có khả năng phòng vệ trước sự thống trị trên không của Israel.” Ông nhấn mạnh: “Rất đơn giản — đầu hàng vô điều kiện.”

Trong khi đó, phái đoàn Iran tại Liên Hợp Quốc phủ nhận thông tin rằng họ đã đề nghị đàm phán với Nhà Trắng. “Không một quan chức Iran nào từng yêu cầu được quỳ gối trước Nhà Trắng,” họ phản bác. “Điều đáng khinh hơn lời nói dối là lời đe dọa hèn nhát về việc ‘loại bỏ’ Lãnh tụ Tối cao Ayatollah Khamenei.” Phái đoàn Iran cũng tuyên bố: “Chúng tôi KHÔNG đàm phán dưới áp lực, KHÔNG chấp nhận hòa bình dưới đe dọa, và chắc chắn KHÔNG thương lượng với một kẻ hiếu chiến đã lỗi thời đang bám víu vào sự nổi tiếng.”

Phản ứng từ Israel cũng không kém phần gay gắt. Sau cuộc tấn công vào bệnh viện, Bộ trưởng Quốc phòng Israel tuyên bố Lãnh tụ Khamenei của Iran “không thể được phép tiếp tục tồn tại”. Khi được hỏi liệu Ả Rập Saudi có thể tăng sản lượng dầu để bù đắp sự thiếu hụt từ Iran, Bộ trưởng Năng lượng Saudi phản hồi rằng họ chỉ phản ứng dựa trên tình hình thực tế, làm dấy lên nghi ngờ về khả năng thay thế nguồn cung trong ngắn hạn.

Diễn biến trên thị trường dầu hiện nay được đánh giá là một trong những giai đoạn biến động nổi bật nhất trong hơn một năm qua. Các nhịp điều chỉnh giảm liên tiếp bị mua mạnh trở lại, trong khi giá duy trì trên các đường trung bình động quan trọng – dấu hiệu cho thấy tình trạng cung cầu đang rất căng thẳng giữa bối cảnh rủi ro địa chính trị leo thang. Điều này củng cố luận điểm rằng nên duy trì các biện pháp phòng ngừa rủi ro.

Phí bảo hiểm quyền chọn đã tăng hơn gấp đôi trong bối cảnh bất ổn tiếp diễn. Tuy nhiên, điều này cũng mở ra cơ hội cho các giao dịch ngắn hạn và chiến lược kết hợp trong lĩnh vực dầu khí. Chênh lệch giá dầu diesel hiện đang ở mức rất cao, trong khi chênh lệch giá xăng tăng nhẹ hơn. Sự tập trung ngày càng lớn vào diesel đang trở thành mối lo toàn cầu do công suất lọc dầu hạn chế – một vấn đề không dễ khắc phục trong ngắn hạn.

Thị trường khí tự nhiên cũng đang được hỗ trợ nhờ hai yếu tố kết hợp: rủi ro địa chính trị và thời tiết nắng nóng. Hợp đồng khí tự nhiên tháng trước đã vượt ngưỡng 400 USD vào đêm qua. Theo Cơ quan Quản lý Thông tin Năng lượng Hoa Kỳ (EIA), các nhà phát triển dự kiến bổ sung 18.7 GW công suất chu trình hỗn hợp vào năm 2028, trong đó 4.3 GW đang trong quá trình xây dựng.

Tuy nhiên, trong ngắn hạn, điều kiện thời tiết cực đoan đang gia tăng sức ép lên nhu cầu tiêu thụ. Theo Fox Weather, các thành phố như New York và Philadelphia đang đối mặt với nguy cơ nhiệt độ chạm ngưỡng 38 độ khi một đợt nắng nóng nguy hiểm lan rộng khắp hành lang I-95. Cơ quan này cũng lưu ý rằng chỉ có một tổ máy tuabin khí chu trình hỗn hợp đi vào hoạt động trong năm ngoái – minh chứng cho tốc độ mở rộng nguồn cung còn hạn chế. Mặc dù số trạm đo nhiệt độ thực tế đạt 38 độ không nhiều, nhưng chỉ số nhiệt (heat index) sẽ vượt mốc này do độ ẩm cao. Do đó, thị trường khí tự nhiên có thể tiếp tục đà tăng giá, nối bước thị trường dầu diesel.