Thật thú vị khi chỉ số iShares MSCI All World Index vừa thiết lập đỉnh lịch sử mới chỉ vài giờ sau khi OECD cắt giảm dự báo tăng trưởng toàn cầu, viện dẫn bất ổn thương mại, chính sách tiền tệ thắt chặt và tâm lý người tiêu dùng lẫn doanh nghiệp suy yếu. Cùng lúc, thị trường ngày càng lo ngại về khả năng một số nền kinh tế lớn tài trợ cho núi nợ phình to, trong bối cảnh lợi suất trái phiếu chính phủ dài hạn bứt lên mạnh mẽ—một bức tranh không mấy tươi sáng.

Ngay cả Elon Musk cũng dường như chán nản với “Dự luật Thuế To Đẹp” của ông Trump; ông được cho là thừa nhận sự thiệt hại do DOGE—và tổn hại danh tiếng cá nhân—không đáng đánh đổi. Thâm hụt ngân sách Mỹ dự kiến phình thêm 2,5 nghìn tỷ USD trong thập kỷ tới, và con số 40 nghìn tỷ USD nợ liên bang có thể xuất hiện trước năm 2030. Dẫu vậy, nhà đầu tư vẫn phớt lờ: mọi đợt giảm giá cổ phiếu chỉ được xem như cơ hội “mua rẻ”. Đợt tăng sau ngày 2 tháng 4 chứng tỏ, dù thế giới chao đảo, thị trường vẫn băng băng tiến bước.

Thông tin thương mại và dữ liệu kinh tế, trái lại, kém lạc quan. Tiêu đề mới nhất cho thấy đàm phán Mỹ-EU có thể trở lại quỹ đạo, song chi tiết rất ít; đàm phán Mỹ-Trung thì đình trệ khi Chủ tịch Tập đòi Trump phải nhượng bộ rõ ràng mới chịu ngồi bàn. Trung Quốc gan lỳ đến mức Trump phải tức tối ra mặt nhưng cũng phải chịu thôi vì Trung Quốc nắm lá bài đất hiếm—cung cấp khoảng 90 % nguồn cung toàn cầu, thiết yếu cho ngành ô-tô và công nghệ. Những kim loại này có mặt ở nhiều nơi nhưng hiếm khi ở dạng cô đặc, công đoạn khai thác-tinh luyện đắt đỏ và Trung Quốc làm điều đó với chi phí thấp.

Cả thế giới phụ thuộc vào xuất khẩu 17 nguyên tố kim loại từ Trung Quốc. Mỹ có thể cần 5–10 năm để tự xây dựng năng lực tinh chế, và Bắc Kinh hiểu rõ lợi thế này. Một lệnh hạn chế xuất khẩu đất hiếm sẽ gây chấn động kinh tế, nhưng Tập sẽ không thương lượng nếu thiếu nhượng bộ về công nghệ hay thuế quan; Vương quốc Anh—tạm thoát thuế thép, nhôm 50 %—vẫn phải trở lại bàn đàm phán, một bằng chứng rành rành rằng sự bất ổn vẫn còn đó.

Tạm thời, thị trường bỏ qua tất cả. Song bao lâu nữa? Chỉ số ISM dịch vụ hôm qua giảm ngoài dự kiến và báo cáo ADP cho thấy khu vực tư nhân chỉ tạo thêm 37 000 việc làm; bốn tháng qua có ba lần dưới 100 000, một lần dưới 50 000—chuỗi này trong lịch sử thường báo hiệu suy thoái. Dữ liệu yếu lại khơi kỳ vọng Fed cắt giảm lãi suất: giới đầu tư đặt cược hai lần hạ vào cuối năm, lần đầu có thể tháng 9. Lợi suất trái phiếu kho bạc 2 năm rơi dưới 3,90 %, làm dịu rủi ro cho cổ phiếu; S&P 500 đóng cửa gần như đi ngang. Thật trớ trêu: dữ liệu tốt nuôi hy vọng tăng trưởng, dữ liệu xấu nuôi hy vọng nới lỏng

Vấn đề là Fed khẳng định sẽ không cắt giảm cho tới khi thuế quan thực sự tác động đến lạm phát—lời cảnh báo dường như bị ngó lơ. Đáng chú ý, USD là ít tài sản phản ánh bi quan thương mại; đồng bạc yếu giúp hạ nhiệt lạm phát châu Âu. CPI sơ bộ tháng 5 đưa lạm phát Eurozone xuống dưới mục tiêu 2 % của ECB, góp phần để ngân hàng này tự tin giảm lãi suất hôm nay—dự kiến bớt 25 điểm cơ bản, lần cắt thứ bảy liên tiếp. Cùng các gói kích thích tài khóa, động thái này củng cố triển vọng tăng trưởng của châu Âu và hỗ trợ đồng euro, vốn chỉ chờ cú hích để bứt qua vùng kháng cự 1.1450–1.1500.

Bên kia Thái Bình Dương, BoC tạm dừng hạ lãi suất, song USDCAD vẫn bị bán tháo, xuyên dưới ngưỡng Fibonacci 38,2 % của sóng tăng 2021–2025; cặp tiền hiện củng cố trong vùng giảm dài hạn, có thể hướng 1.30–1.33. Điều này diễn ra bất chấp giá dầu suy yếu: WTI vẫn trụ trên đường trung bình động 50 ngày, nhưng đà tăng phai nhạt; ngay cả căng thẳng leo thang Nga-Ukraine và tồn kho Mỹ giảm 4 triệu thùng cũng không đẩy giá vượt 64 USD/thùng, gợi ý xu hướng tăng ngắn hạn đã đỉnh và một làn sóng giảm giá mới có thể sắp khởi động.