Trump và tham vọng quyền lực: Lời hứa hay lời cảnh báo cho nền dân chủ Mỹ?

Trump và tham vọng quyền lực: Lời hứa hay lời cảnh báo cho nền dân chủ Mỹ?

Ngọc Lan

Ngọc Lan

Junior Editor

07:29 30/07/2024

Cựu Tổng thống Donald Trump một lần nữa nhắc lại một trong những câu nói cửa miệng yêu thích của ông vào tối thứ Sáu rằng ông muốn làm Tổng thống suốt đời.

"Các Kitô hữu, hãy ra ngoài và bỏ phiếu, chỉ lần này thôi. Các bạn sẽ không phải làm điều đó nữa," ông nói với một nhóm tôn giáo tại một sự kiện ở Florida. "Các bạn phải ra ngoài và bỏ phiếu. Trong 4 năm nữa, các bạn sẽ không phải bỏ phiếu nữa. Chúng tôi sẽ khiến mọi thứ trở nên tốt đẹp hơn, đến mức các bạn sẽ không cần phải bỏ phiếu."

Chiến dịch tranh cử của Trump khẳng định rằng những nhận xét này không liên quan gì đến ngai vàng và quyền trượng. Steven Cheung, một người phát ngôn, khẳng định rằng "Ông Trump đang nói về việc thống nhất đất nước này và mang lại thịnh vượng cho mọi người Mỹ, trái ngược với môi trường chính trị chia rẽ đã gây ra quá nhiều bất đồng và thậm chí dẫn đến một âm mưu ám sát."

Đó là một cách giải thích khá gượng ép, ngay cả đối với Đảng Cộng hòa, vốn tuyên bố tại hội nghị gần đây ở Milwaukee rằng họ dự định tập trung vào sự đoàn kết. Thượng nghị sĩ Tom Cotton, một đảng viên Cộng hòa Arkansas, có cách nhìn khác. Ông nói trên một chương trình trò chuyện Chủ nhật rằng Trump rõ ràng đang nói đùa. Thống đốc Đảng Cộng hòa Chris Sununu của New Hampshire, một người từng chỉ trích Trump nhưng giờ lại bào chữa cho ông, nói rằng những nhận xét đó chỉ là cường điệu và một kiểu nói điển hình của Trump. Ông nói thêm: Trump chỉ muốn nói rằng ông sẽ khiến đất nước trở nên tốt đẹp hơn, chứ không phải gian lận bầu cử. Thượng nghị sĩ Lindsey Graham, một đảng viên Cộng hòa Nam Carolina, cho rằng tất cả những gì Trump muốn truyền đạt là ông sẽ điều chỉnh con tàu Mỹ này và chuyển giao con tàu ấy cho thế hệ tiếp theo.

Có lẽ vậy. Nhưng điều chưa rõ là Trump thực sự muốn dành bao nhiêu thời gian để điều chỉnh con tàu Mỹ này - và khi nào ông sẽ sẵn sàng chuyển giao con tàu ấy cho thế hệ tiếp theo nếu trở lại Nhà Trắng. Trong vài năm qua, ông đã nhiều lần khẳng định ông muốn ở Nhà Trắng hơn hai nhiệm kỳ. Nếu đảng Cộng hòa kiểm soát cả hai viện Quốc hội vào tháng 11 và cuối cùng có được sự ủng hộ từ ít nhất 38 tiểu bang, họ có thể thay đổi Hiến pháp và bãi bỏ Tu chính án thứ 22 - vốn giới hạn tổng thống chỉ được tại chức 2 nhiệm kỳ.

Trump chưa bao giờ muốn từ bỏ quyền lực. Sau cùng, ông và các đồng minh đã tiến hành hàng chục vụ kiện thất bại nhằm thách thức kết quả cuộc bầu cử tổng thống năm 2020. Họ tạo ra danh sách đại cử tri giả nhằm lật ngược kết quả của Đại cử tri đoàn, và Trump đã cá nhân gây áp lực lên các quan chức tiểu bang để phản đối kết quả. Ông cũng kích động một cuộc nổi loạn tại Điện Capitol vào ngày 6/1/2021. Ông tiếp tục lan truyền lời nói dối rằng cuộc bầu cử đó đã bị gian lận chống lại ông. Và trong quá khứ, ông đã khẳng định rằng 8 năm ở Nhà Trắng vẫn chưa đủ để ông hài lòng.

"Bây giờ ông ấy là tổng thống trọn đời. Tổng thống trọn đời," Trump nói về Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình vào năm 2018. "Và nhìn xem, ông ấy đã làm được điều đó. Tôi nghĩ điều đó thật tuyệt. Có lẽ một ngày nào đó chúng ta sẽ phải thử điều đó." Năm 2019, ông mơ tưởng về việc làm tổng thống ít nhất là 10 hoặc 14 năm. Cùng năm đó, ông cũng đăng trên Twitter rằng những người ủng hộ ông sẽ yêu cầu ông ở lại lâu hơn hai nhiệm kỳ. Ông lại đưa ra ý tưởng về ba nhiệm kỳ khi vận động tranh cử vào năm 2020.

Tạp chí American Conservative, được thành lập bởi cựu chiến lược gia Đảng Cộng hòa và ứng cử viên tổng thống Patrick Buchanan cùng những người khác, tự giới thiệu là một thách thức đối với giới lãnh đạo bảo thủ Đảng Cộng hòa ở Beltway. Dự án 2025, một nỗ lực của Quỹ Heritage được thiết kế bởi các cố vấn và người ủng hộ Trump, đưa ra một lộ trình chính sách có thể xảy ra nếu Trump trở lại Nhà Trắng, cũng coi American Conservative là thành viên của hội đồng cố vấn của mình.

Đầu năm nay, American Conservative đã xuất bản một bài báo được lan truyền rộng rãi, lập luận rằng "Tu chính án thứ 22 là một hạn chế tùy tiện đối với các tổng thống phục vụ nhiệm kỳ không liên tục - và đối với chính nền dân chủ". Bài báo cho rằng những người ủng hộ Trump đặc biệt bị thiệt thòi bởi giới hạn nhiệm kỳ, trước khi vận động cho "Trump 2028!"

Vài tháng sau khi bài báo được xuất bản, Trump đã hỏi một cuộc vận động rằng ông nên làm Tổng thống trong bao lâu: "Các bạn biết đấy, Franklin D. Roosevelt đã làm Tổng thống 16 năm - gần 16 năm - ông ấy đã có 4 nhiệm kỳ. Tôi không biết, chúng ta có được coi là 3 nhiệm kỳ không? Hay là 2 nhiệm kỳ?" Một số người tham dự hét lên: "Ba."

Trump đã gợi ý rằng ông sẽ tôn trọng Hiến pháp. Trong một cuộc phỏng vấn dài với tạp chí Time vào đầu năm nay, ông nói rằng ông không có ý định cố gắng lật đổ Tu chính án thứ 22. "Tôi sẽ không ủng hộ một thách thức." ông nói. "Tôi sẽ không ủng hộ điều đó chút nào. Tôi dự định phục vụ 4 năm và làm một công việc tuyệt vời."

Vậy chúng ta nên tin ai, Trump xuất hiện trong cuộc phỏng vấn với Time hay Trump thường xuyên cố gắng phá hoại Hiến pháp trong thời gian làm tổng thống? Tôi sẽ đặt cược vào vế sau. Về cơ bản, Trump là một kẻ ngoài vòng pháp luật và một nhà độc tài.

Chắc chắn, Quốc hội có thể vẫn bị chia rẽ sau tháng 11. Và việc tập hợp hàng chục tiểu bang để thông qua việc bãi bỏ Tu chính án thứ 22 cũng sẽ là một nhiệm vụ khó khăn. Nhưng Trump đã dành hàng thập kỷ tìm cách vượt qua các quy tắc và luật pháp. Những nhiệm vụ thách thức không quá khó khăn để có thể làm chậm bước chân ông.

Trump đã từng nói với chúng ta rằng ông muốn ở lâu hơn trong Nhà Trắng và ông khẳng định điều đó vào tối thứ Sáu. Chúng ta nên tin vào lời nói của ông. Nếu có cơ hội ngồi trên ngai vàng, chắc chắn ông sẽ hành động.

* Bài viêt trên là quan điểm cá nhân của tác giả Timothy L. O'Brien từ tờ báo Bloomberg.

Bloomberg

Broker listing

Cùng chuyên mục

Thuế quan Trump đang bóp nghẹt ngành sản xuất châu Á
Quỳnh Chi

Quỳnh Chi

Junior Editor

Thuế quan Trump đang bóp nghẹt ngành sản xuất châu Á

Hoạt động sản xuất tại đa số nền kinh tế châu Á suy giảm trong tháng 4, phản ánh phản ứng tiêu cực của doanh nghiệp trước tình trạng nhu cầu sụt giảm và bất định thương mại từ chính sách thuế quan cơ sở 10% do Tổng thống Mỹ Donald Trump áp đặt.
Thị trường trái phiếu đặt cược vào tác động tiêu cực của thuế quan đối với thị trường việc làm
Quỳnh Chi

Quỳnh Chi

Junior Editor

Thị trường trái phiếu đặt cược vào tác động tiêu cực của thuế quan đối với thị trường việc làm

Giới đầu tư trái phiếu Hoa Kỳ đang tích cực gia tăng vị thế, dự đoán rằng chính sách thuế quan của Tổng thống Donald Trump sẽ kìm hãm đà tăng trưởng của nền kinh tế lớn nhất thế giới, từ đó buộc Cục Dự trữ Liên bang phải hạ lãi suất điều hành.
6 hướng đi giúp Fed ứng phó hiệu quả với biến động kinh tế
Quỳnh Chi

Quỳnh Chi

Junior Editor

6 hướng đi giúp Fed ứng phó hiệu quả với biến động kinh tế

Cục Dự trữ Liên bang Hoa Kỳ đang thực hiện một cuộc tái cấu trúc quan trọng về phương thức quản lý nền kinh tế lớn nhất thế giới. Khi được triển khai hợp lý, đánh giá khung chính sách tiền tệ này có thể tăng cường năng lực của ngân hàng trung ương trong việc ứng phó với các cú sốc kinh tế và bất ổn chính sách.
Nhập khẩu không phải thủ phạm gây sụt giảm GDP Mỹ!
Quỳnh Chi

Quỳnh Chi

Junior Editor

Nhập khẩu không phải thủ phạm gây sụt giảm GDP Mỹ!

Quan điểm kinh tế của Donald Trump luôn xem thâm hụt thương mại là yếu tố bất lợi cho tăng trưởng. Quan điểm này dường như được củng cố qua báo cáo GDP gần đây. Ngày 30/4, Cục Phân tích Kinh tế Hoa Kỳ công bố nền kinh tế Mỹ suy giảm 0.3% trong quý I/2025 - đánh dấu sự sụt giảm đầu tiên trong ba năm qua. Theo Cục này, nguyên nhân chính là "sự gia tăng nhập khẩu, vốn được tính là khoản giảm trừ trong công thức tính GDP". Trước diễn biến này, ông Trump tỏ ra bối rối và quy trách nhiệm cho "hệ quả kéo dài từ chính quyền Biden". Tuy nhiên, dù đây là tin xấu đối với ông, lại là tin tốt cho chính sách kinh tế Trump (Trumponomics) khi các tiêu đề truyền thông lan rộng thông điệp rằng nhập khẩu là gánh nặng của nền kinh tế.
BoJ loay hoay với chính sách lãi suất giữa cơn địa chấn thuế quan từ Trump: Mục tiêu lạm phát tiếp tục xa vời
Trà Giang

Trà Giang

Junior Editor

BoJ loay hoay với chính sách lãi suất giữa cơn địa chấn thuế quan từ Trump: Mục tiêu lạm phát tiếp tục xa vời

Chưa đầy một tuần sau khi Tổng thống Donald Trump trở lại Nhà Trắng hồi tháng 1, Thống đốc Ngân hàng Trung ương Nhật Bản (BoJ) Kazuo Ueda vẫn còn thể hiện sự tự tin. Trong cuộc họp báo khi đó, ông tuyên bố: “Chúng tôi nhận định rằng thị trường tài chính và vốn quốc tế nhìn chung vẫn ổn định kể từ sau khi ông Trump tái đắc cử.”
Forex Forecast - Diễn đàn dự báo tiền tệ