Sóng gió bủa vây Hàn Quốc, để ngỏ cho cuộc xung đột Mỹ - Trung

Sóng gió bủa vây Hàn Quốc, để ngỏ cho cuộc xung đột Mỹ - Trung

Trà Giang

Trà Giang

Junior Editor

14:18 05/12/2024

Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk-yeol đã bất ngờ tuyên bố thiết quân luật khẩn cấp vào đêm 3/12 khi cáo buộc phe đối lập “có các hoạt động chống nhà nước, và âm mưu nổi loạn”. Tuy nhiên, sau khoảng 6 tiếng, ông Yoon đã tuyên bố dỡ bỏ thiết quân luật theo yêu cầu của Quốc hội, nơi đảng Dân chủ đối lập đang nắm đa số ghế.

Quyết định này không chỉ làm choáng váng công chúng trong nước mà còn gây bối rối cho các quan sát viên quốc tế, đặc biệt khi động thái này diễn ra tại một trong những nền kinh tế phát triển ổn định nhất châu Á. Đây là lần đầu tiên trong hơn bốn thập kỷ, thiết quân luật được áp dụng tại Hàn Quốc – một quốc gia nổi tiếng với hệ thống dân chủ mạnh mẽ và nền kinh tế công nghệ cao. Lệnh thiết quân luật của Tổng thống Yoon Suk-yeol không chỉ gây chấn động nền dân chủ Hàn Quốc, mà còn đe dọa nghiêm trọng sự nghiệp chính trị của ông.

Quyết định của ông Yoon đến vào một thời điểm nhạy cảm. Khi đó, tại Seoul, các nhà ngoại giao, học giả và quan chức quân đội từ Hàn Quốc và các đồng minh thân cận đang họp bàn về tình hình địa chính trị khu vực. Một người tham dự hội nghị thừa nhận rằng không ai trong số họ có thể dự đoán được việc thiết quân luật lại trở thành hiện thực trước khi hết ngày.

Dù gây tranh cãi, động thái của ông Yoon cũng làm nổi bật sức mạnh của các thiết chế dân chủ tại Hàn Quốc. Thông qua một cuộc bỏ phiếu nhanh chóng trong cơ quan lập pháp, quyết định này đã bị bãi bỏ chỉ trong vài giờ, cho thấy khả năng kiểm soát quyền lực hiệu quả. Trên thị trường tài chính, chỉ số chứng khoán Kospi chỉ giảm nhẹ 1.44% sau sự kiện, một mức giảm mà nhiều nhà đầu tư coi là cơ hội mua vào cổ phiếu của các doanh nghiệp hàng đầu. Điều này phản ánh niềm tin vào khả năng hồi phục của nền kinh tế và các doanh nghiệp Hàn Quốc, vốn đã khẳng định vị thế toàn cầu trong các lĩnh vực như công nghệ, điện tử tiêu dùng và ô tô.

Áp lực từ sự trỗi dậy của Trung Quốc:

Trong bối cảnh sự kiện thiết quân luật gây xáo trộn, Hàn Quốc tiếp tục đối mặt với áp lực lớn từ sự trỗi dậy của Trung Quốc – một siêu cường đang nhanh chóng thách thức vị thế của các nền kinh tế phát triển trong khu vực. Các doanh nghiệp Trung Quốc đã và đang leo lên các bậc cao trong chuỗi giá trị toàn cầu, đặc biệt trong những lĩnh vực mà Hàn Quốc từng thống trị như chất bán dẫn, hàng gia dụng, điện tử tiêu dùng và ô tô.

Những ngành công nghiệp này, vốn là động lực chính đưa Hàn Quốc từ một nền kinh tế mới nổi thành một trong những quốc gia phát triển, hiện đang chịu sức ép ngày càng lớn. Các doanh nghiệp hàng đầu như Samsung hay Hyundai không chỉ phải đối mặt với sự cạnh tranh về giá cả mà còn cả sự thách thức về công nghệ khi các đối thủ Trung Quốc đầu tư mạnh mẽ vào nghiên cứu và phát triển. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến lợi nhuận mà còn đặt ra câu hỏi lớn về khả năng duy trì lợi thế cạnh tranh dài hạn của Hàn Quốc.

Hàn Quốc đang đứng trước nghịch lý: Là quốc gia từng hưởng lợi lớn từ toàn cầu hóa, giờ đây họ có thể phải chọn phe giữa hai siêu cường Mỹ và Trung Quốc. Một kịch bản ngày càng hiện hữu là việc Mỹ gia tăng các biện pháp bảo hộ đối với hàng hóa Trung Quốc, điều có thể mang lại cơ hội cho Hàn Quốc nhưng cũng khiến họ đối mặt với rủi ro cao hơn trong quan hệ khu vực.

Môi trường địa chính trị phức tạp: Hàn Quốc đứng giữa ngã ba đường

Về mặt địa chính trị, Hàn Quốc đang ở vị trí đầy nhạy cảm khi căng thẳng Mỹ-Trung tiếp tục leo thang. Trong nội bộ, xã hội Hàn Quốc cũng bị chia rẽ sâu sắc giữa hai quan điểm chính: Một bên ủng hộ việc tăng cường liên minh với Washington và các đồng minh phương Tây, bên còn lại tìm kiếm một chính sách ngoại giao linh hoạt hơn để tránh trở thành "quân cờ" trong cuộc cạnh tranh siêu cường.

Điều này càng trở nên cấp bách khi những rủi ro khu vực gia tăng. Một trong những nỗi lo lớn nhất là nguy cơ bị cuốn vào một cuộc xung đột quân sự tiềm tàng tại eo biển Đài Loan. Việc Triều Tiên gần đây triển khai quân đội hỗ trợ Nga trong cuộc chiến Ukraine đã làm dấy lên mối lo ngại về một sự tái định hình hợp tác chiến lược giữa Moscow, Bình Nhưỡng và Bắc Kinh – một trục quyền lực mới tiềm năng đe dọa an ninh khu vực Đông Bắc Á.

Sự trở lại của Donald Trump

Trong bối cảnh bất ổn, sự tái xuất của Donald Trump tại Nhà Trắng, nếu trở thành hiện thực, có thể tạo thêm áp lực lớn đối với Hàn Quốc. Chính sách "Nước Mỹ trên hết" mà ông Trump theo đuổi trước đây đã từng khiến nhiều quốc gia đồng minh, bao gồm cả Hàn Quốc, phải điều chỉnh chiến lược đối ngoại. Nếu ông Trump quay trở lại với một cách tiếp cận cứng rắn hơn, Hàn Quốc có thể đối mặt với viễn cảnh mất đi sự đảm bảo vững chắc từ Mỹ – một nền tảng quan trọng cho an ninh và kinh tế quốc gia trong hàng thập kỷ qua.

Tổng thống Yoon Suk Yeol: Từ biểu tượng đổi mới đến người khơi mào bất ổn chính trị

Đắc cử trong cuộc bầu cử tổng thống sát nút nhất lịch sử Hàn Quốc vào năm 2022, ông Yoon Suk Yeol lên nắm quyền giữa làn sóng bất mãn về kinh tế, các bê bối chính trị và những căng thẳng xã hội về giới tính. Khi lên cầm quyền, ông quyết tâm định hình lại tương lai chính trị của nền kinh tế lớn thứ tư châu Á.

Ông Yoon Suk Yeol, một chính trị gia ngoài luồng, đã giành được sự ủng hộ nhờ vào cam kết đổi mới và sự thất vọng của công chúng đối với giới chính trị truyền thống. Tuy nhiên, quyết định thiết quân luật của ông cho thấy những hạn chế về kinh nghiệm trong việc điều hành một quốc gia đang đứng trước những thách thức địa kinh tế và địa chính trị ngày càng phức tạp.

Quyết định áp lệnh thiết quân luật được coi là "giọt nước tràn ly". Chánh văn phòng tổng thống của ông Yoon cùng 10 trợ lý cấp cao đã đồng loạt đệ đơn từ chức.

Đảng Dân chủ đối lập đã bắt đầu thủ tục luận tội, cáo buộc các hành động của Tổng thống là vi hiến. Công đoàn lớn nhất Hàn Quốc hôm 4/12 cũng tuyên bố các thành viên của họ sẽ tiến hành đình công vô thời hạn cho tới khi ông Yoon rời nhiệm sở.

Hàn Quốc, dù đang tự đối mặt với những bất ổn nội tại như dân số già hóa và tỷ lệ sinh thấp, vẫn là một biểu tượng của một nền kinh tế phát triển phải vật lộn giữa những thay đổi toàn cầu sâu sắc. Thiết quân luật có thể chỉ là một sự kiện thoáng qua, nhưng các vấn đề dài hạn về địa chính trị và địa kinh tế mới thực sự là thách thức lớn nhất mà Hàn Quốc phải giải quyết trong tương lai gần.

Financial Times

Broker listing

Cùng chuyên mục

Donald Trump và Tập Cận Bình có thể gặp mặt tại châu Á vào cuối năm, đàm phán đang được xúc tiến

Donald Trump và Tập Cận Bình có thể gặp mặt tại châu Á vào cuối năm, đàm phán đang được xúc tiến

Các trợ lý của Donald Trump và giới chức Trung Quốc đang thảo luận về khả năng tổ chức cuộc gặp giữa Trump và Tập Cận Bình vào cuối năm, bên lề Hội nghị APEC hoặc lễ kỷ niệm Thế chiến II tại Bắc Kinh. Dù kế hoạch chưa hoàn tất, đây là tín hiệu hạ nhiệt căng thẳng sau thời gian đối đầu thương mại. Mỹ đặt thời hạn 12/8 để đạt thỏa thuận thuế quan với Trung Quốc.
Mỹ nhấn mạnh chất lượng thỏa thuận thương mại trước hạn 1/8, EU và châu Á thận trọng chờ động thái mới

Mỹ nhấn mạnh chất lượng thỏa thuận thương mại trước hạn 1/8, EU và châu Á thận trọng chờ động thái mới

Chính quyền Trump tuyên bố không vội ký kết các thỏa thuận thương mại nếu chưa đạt được lợi ích tối ưu, bất chấp thời hạn ngày 1/8 đang đến gần – thời điểm các đối tác có thể đối mặt với thuế quan cao hơn nếu không đạt được đồng thuận với Mỹ. Trong khi EU chuẩn bị các biện pháp trả đũa và Nhật Bản, Ấn Độ gặp khó trong đàm phán, Washington để ngỏ khả năng đối thoại với Bắc Kinh, mở ra một giai đoạn mới trong cuộc chơi địa chính trị thương mại toàn cầu.
USD ổn định giữa căng thẳng thương mại toàn cầu và bất ổn chính trị tại Nhật Bản

USD ổn định giữa căng thẳng thương mại toàn cầu và bất ổn chính trị tại Nhật Bản

Đồng đô la duy trì trong biên độ hẹp khi giới đầu tư theo dõi tiến triển đàm phán thương mại trước hạn chót ngày 1/8, giữa lúc bất ổn chính trị tại Nhật Bản và căng thẳng thương mại Mỹ–EU gây lo ngại. Trong khi đó, đồng yên giữ phần lớn mức tăng sau bầu cử, còn đồng euro và bảng Anh giảm nhẹ khi thị trường chờ quyết định lãi suất từ ECB.
Kiềm chế nguồn thu dầu mỏ của Nga: Trump có lựa chọn hiệu quả hơn thuế quan

Kiềm chế nguồn thu dầu mỏ của Nga: Trump có lựa chọn hiệu quả hơn thuế quan

Donald Trump không cần áp thuế 100% để làm tổn hại nền kinh tế Nga. Một chiến lược khôn ngoan hơn là vận động Ấn Độ và Thổ Nhĩ Kỳ dừng nhập khẩu dầu từ Moscow, đồng thời phối hợp với các đồng minh vùng Vịnh tăng sản lượng nhằm ổn định giá toàn cầu. Kết hợp với siết chặt giá trần và trừng phạt hạm đội “tàu bóng tối” của Nga, kế hoạch này có thể khiến doanh thu dầu mỏ của Điện Kremlin sụt giảm mạnh mà không làm tổn hại lợi ích kinh tế Mỹ.
Xuất xứ hàng hóa trở thành mặt trận mới trong cuộc chiến thuế quan của Donald  Trump

Xuất xứ hàng hóa trở thành mặt trận mới trong cuộc chiến thuế quan của Donald Trump

Chính sách thuế phân tầng của chính quyền Trump đang biến câu hỏi về nguồn gốc hàng hóa thành tâm điểm mới trong thương mại toàn cầu. Hệ thống chuỗi cung ứng phức tạp và hành vi chuyển tải khiến việc xác định xuất xứ trở nên rối rắm, đẩy áp lực lên các cơ quan hải quan và quan hệ thương mại quốc tế.
Khoảng trống thị trường và sức ép chính trị: Châu Á đối mặt với một ngày thứ Ba đầy thử thách tại Tokyo

Khoảng trống thị trường và sức ép chính trị: Châu Á đối mặt với một ngày thứ Ba đầy thử thách tại Tokyo

Các thị trường châu Á bước vào phiên giao dịch thứ Ba trong bầu không khí căng thẳng hơn là lạc quan. Tại Phố Wall, phần lớn đà tăng đầu phiên thứ Hai đã bị xóa sạch khi nhà đầu tư chuyển sang chốt lời và thận trọng trước lịch trình phía trước là hạn ngày 1 tháng 8 đang đến gần, cùng với đó là nguy cơ leo thang thuế quan.
Forex Forecast - Diễn đàn dự báo tiền tệ