Những thử thách nào sẽ chờ đợi bà Yellen trên cương vị mới sắp tới?

Những thử thách nào sẽ chờ đợi bà Yellen trên cương vị mới sắp tới?

Tú Đỗ

Tú Đỗ

Senior Economic Analyst

17:28 25/11/2020

Hàn gắn quan hệ với Fed và thúc đẩy chi tiêu chính phủ sẽ là nhiệm vụ trước mắt của bà Yellen nếu trở thành Bộ trưởng Tài chính tiếp theo

Việc lựa chọn bà Janet Yellen cho vị trí Bộ trưởng Tài chính cho thấy ông Biden đang lên kế hoạch hành động quyết liệt để vực dậy nền kinh tế khi đặt cựu chủ tích Fed vào vị trí chỉ huy chính sách kinh tế của mình. Với sự có mặt của bà Yellen, Bộ Tài chính Mỹ dưới nhiệm kỳ của Biden sẽ chuẩn bị tham gia cùng với Fed trong việc hỗ trợ nền kinh tế thông qua gia tăng quy mô chi tiêu của chính phủ.

Dù thông tin bổ nhiệm trên đã được hoan nghênh bởi cả Phố Wall và Washington, bà Yellen chắc chắn sẽ phải đối mặt với thử thách trong phiên điều trần phê chuẩn trước Quốc hội. Phe bảo thủ sẽ chất vấn quan điểm của bà về chi tiêu kích thích tài khóa, cũng như quan điểm bớt đối đầu đối với Trung Quốc. Là người đã chứng kiến rõ những bất đồng tại Quốc hội liên quan tới vấn đề chi tiêu công trong hơn 1/4 thập kỷ qua, bà Yellen giờ đây sẽ phải chuẩn bị để chính thức tham gia vào cuộc chiến này lần đầu tiên. Fed là một tổ chức hoạt động dựa trên sự đồng thuận khi những sự bất đồng thường được bàn luận bằng ngôn ngữ lịch sự và ngoại giao. Ở cương vị mới tại Chính phủ, bà Yellen sẽ phải đối mặt với sự tấn công không khoan nhượng từ phía đảng Cộng hòa đối với đề xuất gói kích thích kinh tế quy mô lớn của ông Biden, đồng thời bất cứ sự thỏa hiệp nào cũng sẽ chịu áp lực từ chính phe cấp tiếp trong nội bộ đảng Dân chủ. Bà Yellen hoàn toàn thiếu kinh nghiệm trong việc đạt thỏa thuận chính sách với Quốc hội và cũng không thể hiện năng lực nổi trội trong giai đoạn giữ chức Chủ tịch Fed, đây sẽ là một lỗ hổng cần phải bù đắp trong năm tới đối với ứng cử viên Bộ trưởng Tài chính.

Động thái đầu tiên của bà Yellen được dự báo sẽ là tìm kiếm sự thống nhất trở lại giữa Fed và Bộ Tài chính Mỹ, 2 cơ quan thường đứng mũi chịu sào trước mỗi cuộc khủng hoảng kinh tế. Steven Mnuchin vào tuần trước đã khơi mào mâu thuẫn giữa 2 bên khi từ chối gia hạn chương trình cho vay thực hiện bởi Fed trong khuôn khổ Đạo luật Chăm sóc đã được thông qua vào đầu năm nay. Fed cho biết phản đối việc chấm dứt chương trình trên nhưng vẫn đồng ý chuyển hàng trăm tỷ USD trở lại Bộ Tài chính, nơi mà ông Mnuchin cho rằng có thể được phân bổ một cách hiệu quả hơn. Yellen được dự báo sẽ đảo ngược động thái trên sau khi nhậm chức vào đầu năm sau. Những người đứng đầu của 2 cơ quan này đã có lịch sử hợp tác trong nhiều năm, điều thuận lợi cho nỗ lực hỗ trợ nền kinh tế phục hồi từ khủng hoảng. Với cương vị là một nhà kinh tế vĩ mô chuyên nghiên cứu về thị trường lao động, bà Yellen nói rằng chính sách duy trì lãi suất thấp trong dài hạn của Fed nên được tiến hành đồng thời với việc gia tăng chi tiêu chính phủ.

Trước khi có thể nối lại quan hệ giữa Fed và đàm phán về gói kích thích kinh tế mới, bà Yellensẽ phải đối phó với những chỉ trích từ đảng Cộng hòa về những bình luận trong quá khức của bà về chính sách đối với Trung Quốc. Ông Biden trở lại chính phủ trong bối cảnh quan điểm của Quốc hội đối với Trung Quốc trở nên căng thẳng hơn nhiều so với thời điểm 4 năm trước và đồng thuận về quan điểm trừng phạt Bắc Kinh do hoạt động thương mại không công bằng. Các cuộc đàm phán với Trung Quốc thường được thực hiện bởi người đứng đầu Bộ Tài chính. Trong buổi điều trần trước quốc hội năm 2018 dưới cương vị Chủ tịch Fed, bà Yellen nói rằng Trung Quốc chịu trách nhiệm cho mức thâm hụt thương mại lớn của nước Mỹ với thế giới. Bà Yellen cũng đã có nhiều kinh nghiệm đối phó với các cơ quan kinh tế của Trung Quốc trong thời gian làm việc tại Fed.

Bà Yellen và ông Biden có thể tìm cách tránh lặp lại điều mà nhiều nhà kinh tế học cho rằng là sai lầm chính sách sau cuộc khủng hoảng tài chính 2008-2009, khi các chính sách tài khóa thắt chặt quá sớm làm ngăn cản quá trình phục hồi của nền kinh tế dù cho Fed vẫn tiếp tục nới lỏng chính sách tiền tệ thông qua chương trình nới lỏng định lượng. Đó là một bước đi sai lầm mà ông Powell hoàn toàn hiểu rõ và Biden cũng đã chứng kiến tận mắt trong nhiệm kỳ thứ 2 dưới thời Obama. Vấn đề mấu chốt đó là quan điểm chính sách tài khóa sẽ phụ thuộc lớn vào việc đảng nào sẽ kiểm soát Thượng viện, điều mà chúng ta chưa biết cho tới đầu tháng 1 tới. Nếu như đảng Cộng hòa giữ được đa số tại Thượng viện, danh tiếng của bà Yellen có thể sẽ không đủ để thuyết phục những người phản đối quan điểm tăng cường chi tiêu công và định hình lại nền kinh tế của ông Biden.

Broker listing

Cùng chuyên mục

USD chịu áp lực khi lo ngại về tính độc lập của Fed gia tăng dưới thời Trump

USD chịu áp lực khi lo ngại về tính độc lập của Fed gia tăng dưới thời Trump

USD giảm khi các nhà đầu tư ngày càng lo ngại về khả năng Tổng thống Trump can thiệp vào hoạt động của Cục Dự trữ Liên bang, sau những phát ngôn chỉ trích Chủ tịch Jerome Powell và gợi ý sẽ thay thế ông bằng một nhân vật thân thiện hơn với mục tiêu chính sách của Nhà Trắng, làm dấy lên nghi ngại về tính độc lập và trung lập của Fed.
Thay thế Powell: Kỳ vọng thị trường tăng cao, nhưng độc lập của Fed đối mặt thách thức

Thay thế Powell: Kỳ vọng thị trường tăng cao, nhưng độc lập của Fed đối mặt thách thức

Sự chênh lệch giữa dự báo lãi suất của Fed và kỳ vọng cắt giảm sâu hơn từ thị trường một phần phản ánh khả năng Jerome Powell sẽ được thay thế bởi một người ôn hòa hơn nếu Trump trở lại Nhà Trắng. Dù vậy, các chuyên gia cảnh báo không nên đánh giá thấp vai trò của dữ liệu và sự đồng thuận trong nội bộ Fed, cũng như rủi ro làm suy yếu tính độc lập chính trị của ngân hàng trung ương.
10 nghìn tỷ USD và tiếp tục tăng: Phố Wall tăng vọt, phe gấu bị nghiền nát

10 nghìn tỷ USD và tiếp tục tăng: Phố Wall tăng vọt, phe gấu bị nghiền nát

Phố Wall đang tăng mạnh, với S&P 500 đạt mức cao kỷ lục và vốn hóa thị trường tăng gần 10 nghìn tỷ USD kể từ tháng Tư, nhờ lạm phát hạ nhiệt, chính sách ôn hòa hơn từ Fed và sự hồi phục của nhóm cổ phiếu ngân hàng. Trong khi đó, thị trường ngoại hối lại phản ánh lo ngại về rủi ro cấu trúc và bất ổn chính trị, tạo nên một giai đoạn phân kỳ nơi chỉ một bên có thể đúng.
Bỏ mặc chiến tranh, thị trường Mỹ lại lao lên: Lý do đằng sau sự vững vàng
Nguyễn Tuấn Đạt

Nguyễn Tuấn Đạt

Junior Analyst

Bỏ mặc chiến tranh, thị trường Mỹ lại lao lên: Lý do đằng sau sự vững vàng

Dù xung đột bùng phát ở Trung Đông, thị trường Mỹ dường như chẳng mảy may bận tâm. Chỉ số S&P 500 vẫn đều đặn leo cao, bất chấp loạt cú sốc từ địa chính trị, chính sách thuế quan, cho tới nỗi lo về thị trường nhà ở. Điều gì đang đứng sau sự vững vàng đến khó tin này?
Forex Forecast - Diễn đàn dự báo tiền tệ