Lạm phát và suy thoái kinh tế: Bài toán ngày càng nan giải cho Fed!

Lạm phát và suy thoái kinh tế: Bài toán ngày càng nan giải cho Fed!

Đặng Thùy Linh

Đặng Thùy Linh

Junior Analyst

14:25 07/08/2024

Liệu Fed có đi quá xa trong cuộc chiến chống lạm phát, đẩy nền kinh tế lớn nhất thế giới vào suy thoái kinh tế nghiêm trọng không?

Câu hỏi trên đã làm rung chuyển thị trường toàn cầu sau một thời gian dài bình lặng. Có vẻ sẽ còn nhiều biến động hơn nữa trước khi có câu trả lời.

Hai tuần trước, dự đoán của thị trường đối với triển vọng chính sách của Fed đã chuyển từ "diều hâu" sang "bồ câu", từ bỏ sự ủng hộ đối với lãi suất cao và tranh luận về việc cắt giảm ngay lập tức để ngăn chặn suy thoái. Sau đó, dữ liệu về thị trường lao động suy yếu và lạm phát giảm đã minh chứng rằng Fed đang tụt hậu.

Đáng chú ý nhất là tỷ lệ thất nghiệp trung bình ba tháng đạt 4.13%, tăng 53 điểm cơ bản so với mức đáy của 12 tháng trước đó. Con số này đã vượt ngưỡng 50 điểm cơ bản, theo quy tắc Sahm, điều đó chỉ ra rằng suy thoái kinh tế ở Hoa Kỳ và tình trạng thất nghiệp cao hơn sẽ xảy ra.

Ngoài ra, tăng trưởng tiền lương cùng với tỷ lệ tuyển dụng và nghỉ việc đã chậm lại, trong khi số đơn xin trợ cấp thất nghiệp đã tăng. Mặt khác, thước đo lạm phát chính của Fed - chỉ số PCE lõi - đã ghi nhận mức tăng nhẹ tháng thứ ba liên tiếp vào tháng 6, chỉ tăng 0.2% so với tháng 5. Thu nhập trung bình theo giờ đã tăng 3.6% vào tháng 7 so với cùng kỳ năm trước, thấp hơn so với mức 3.8% vào tháng 6, phù hợp với xu hướng chậm lại trong chỉ số chi phí nhân công quý 2.

Nhiều nhà kinh tế - bao gồm cả Claudia Sahm - cho rằng quy tắc Sahm không nhất thiết phải áp dụng trong bối cảnh này: Lực lượng lao động tăng trưởng mạnh, thay vì sa thải, đã thúc đẩy tỷ lệ thất nghiệp tăng. "Tôi gọi đó là quy luật thống kê", Chủ tịch Fed Jerome Powell cho biết khi được hỏi về quy tắc này. "Nó không giống như một quy tắc kinh tế cho bạn biết điều gì đó có thể xảy ra".

Quy tắc Sahm đã có hiệu quả vào cuối những năm 1960 và 1970, khi lực lượng lao động cũng tăng nhanh. Nó phản ánh một quá trình kinh tế cơ bản: Thị trường lao động suy thoái có xu hướng tự củng cố. Những người thất nghiệp và những người lo lắng về công việc của họ sẽ chi tiêu ít hơn, điều này khiến các doanh nghiệp tiếp tục cắt giảm hoạt động tuyển dụng. Khi ngưỡng Sahm bị phá vỡ, tỷ lệ thất nghiệp luôn tăng cao hơn nhiều. Mức tăng từ đáy lên đỉnh nhỏ nhất là gần 2 điểm phần trăm.

Vậy thì Fed nên làm gì? Càng chờ đợi lâu, mức độ nghiệm trọng của cuộc khủng hoảng càng lớn: Chính sách tiền tệ đang thắt chặt và sẽ thắt chặt hơn khi giá cả và lạm phát tiền lương ở mức vừa phải. Nó cần phải đạt đến mức trung lập. Ước tính của các thành viên FOMC về mức lãi suất trung lập nằm trong khoảng từ 2.4% đến 3.8%, cho thấy cách biệt rất lớn với lãi suất của Fed hiện tại - khoảng 5.3%. Và nếu suy thoái xảy ra, Fed sẽ cần phải thích ứng và cắt giảm lãi suất xuống còn 3% hoặc thấp hơn.

Việc cắt giảm lãi suất ngay lập tức là cần thiết, nhưng điều đó rất khó xảy ra. Động thái này sẽ không phù hợp với quan điểm thận trọng của Chủ tịch Powell, và Fed hiếm khi thực hiện những thay đổi như vậy ngoài các cuộc họp chính sách - trừ khi có một cú sốc nghiêm trọng làm thay đổi đáng kể triển vọng kinh tế hoặc đe dọa đến sự ổn định tài chính.

Vì vậy, cuộc họp chính sách tiếp theo vào ngày 17 và 18 tháng 9. Fed có thể cắt giảm lãi suất 25 hoặc 50 điểm cơ bản, tùy thuộc vào dữ liệu kinh tế từ bây giờ đến lúc đó. Sau đó, lộ trình sẽ không rõ ràng. Có thể Fed sẽ cắt giảm dần dần 25 điểm cơ bản để đưa lãi suất xuống dưới 4% hoặc giảm mạnh hơn nếu quy tắc Sahm vẫn được áp dụng.

Sự không chắc chắn về lộ trình chính sách có thể vẫn duy trì trong nhiều tháng. Vì vậy, hãy chuẩn bị cho sự biến động lớn hơn trên thị trường chứng khoán và trái phiếu.

Bloomberg

Broker listing

Cùng chuyên mục

Sản xuất Trung Quốc cải thiện nhẹ sau thỏa thuận thương mại, nhưng áp lực nội địa vẫn lớn

Sản xuất Trung Quốc cải thiện nhẹ sau thỏa thuận thương mại, nhưng áp lực nội địa vẫn lớn

Hoạt động nhà máy tại Trung Quốc tăng tháng thứ hai liên tiếp nhờ xuất khẩu phục hồi sau khi Bắc Kinh và Washington đạt thỏa thuận ngừng chiến thuế quan. Tuy nhiên, nhu cầu nội địa yếu và triển vọng thương mại bất ổn tiếp tục gây sức ép lên tăng trưởng và thị trường lao động.
Giảm lãi suất: Các nhà giao dịch đi trước người kế nhiệm Powell

Giảm lãi suất: Các nhà giao dịch đi trước người kế nhiệm Powell

Thị trường hiện không chỉ chạy trước Fed—mà còn chạy trước cả người kế nhiệm của Fed. Hợp đồng tương lai đang phản ánh một chu kỳ nới lỏng hậu-Powell, khi các nhà giao dịch đặt cược vào ít nhất năm lần cắt giảm lãi suất trước cuối năm 2026—tăng so với bốn lần chỉ cách đây một tháng. Động lực chính không đến từ lạm phát, mà là áp lực chính trị ngày càng gia tăng lên Powell.
BIS cảnh báo hệ thống tài chính toàn cầu đối mặt rủi ro trong kỷ nguyên bất định

BIS cảnh báo hệ thống tài chính toàn cầu đối mặt rủi ro trong kỷ nguyên bất định

Ngân hàng Thanh toán Quốc tế (BIS) cảnh báo căng thẳng thương mại, bất ổn địa chính trị và nợ công gia tăng đang làm suy yếu khả năng chống chịu của hệ thống tài chính toàn cầu. Tổng giám đốc BIS Agustín Carstens gọi đây là “kỷ nguyên mới của sự bất định”, đe dọa cả trật tự kinh tế lẫn niềm tin vào các thể chế. Báo cáo cũng ghi nhận đồng USD sụt giá mạnh và lo ngại về đà phát triển thiếu kiểm soát của stablecoin.
USD chịu áp lực khi lo ngại về tính độc lập của Fed gia tăng dưới thời Trump

USD chịu áp lực khi lo ngại về tính độc lập của Fed gia tăng dưới thời Trump

USD giảm khi các nhà đầu tư ngày càng lo ngại về khả năng Tổng thống Trump can thiệp vào hoạt động của Cục Dự trữ Liên bang, sau những phát ngôn chỉ trích Chủ tịch Jerome Powell và gợi ý sẽ thay thế ông bằng một nhân vật thân thiện hơn với mục tiêu chính sách của Nhà Trắng, làm dấy lên nghi ngại về tính độc lập và trung lập của Fed.
Thay thế Powell: Kỳ vọng thị trường tăng cao, nhưng độc lập của Fed đối mặt thách thức

Thay thế Powell: Kỳ vọng thị trường tăng cao, nhưng độc lập của Fed đối mặt thách thức

Sự chênh lệch giữa dự báo lãi suất của Fed và kỳ vọng cắt giảm sâu hơn từ thị trường một phần phản ánh khả năng Jerome Powell sẽ được thay thế bởi một người ôn hòa hơn nếu Trump trở lại Nhà Trắng. Dù vậy, các chuyên gia cảnh báo không nên đánh giá thấp vai trò của dữ liệu và sự đồng thuận trong nội bộ Fed, cũng như rủi ro làm suy yếu tính độc lập chính trị của ngân hàng trung ương.
Forex Forecast - Diễn đàn dự báo tiền tệ