Kết nối các điều kiện kinh tế và hướng tới lợi ích cộng đồng - yếu tố cần có của tổng thống Mỹ tiếp theo?

Kết nối các điều kiện kinh tế và hướng tới lợi ích cộng đồng - yếu tố cần có của tổng thống Mỹ tiếp theo?

Trần Quốc Khải

Trần Quốc Khải

Junior Editor

15:11 02/09/2024

Tư duy hệ thống phổ biến trong các lĩnh vực như chiến lược quân sự và kỹ thuật hơn là kinh tế. Tuy nhiên, đây là điều mà nền kinh tế Mỹ cần ở tổng thống tiếp theo. Một người có thể kết nối các yếu tố ở các lĩnh vực riêng lẻ để giải quyết được bức tranh toàn cảnh. Đây là điều mà Harris sẽ cần áp dụng nếu bà đắc cử tổng thống.

Cuộc thăm dò tháng 8 cho thấy Kamala Harris đã vượt lên dẫn trước Donald Trump ở ba tiểu bang chiến trường quan trọng ở Trung Tây - Michigan, Wisconsin và Pennsylvania. Điều này là nhờ khả năng truyền tải tâm trạng lạc quan thay vì sợ hãi của bà, những bước đi sai lầm của chính Trump và thực tế là 30% khoản đầu tư của khu vực tư nhân vào các lĩnh vực chiến lược được chính quyền Biden hỗ trợ đã đổ vào những nơi như vùng công nghiệp Trung Tây.

Việc đầu tư vào những khu vực bị ảnh hưởng nhiều nhất bởi các cú sốc thương mại không phải là ngẫu nhiên. Như một bài báo gần đây của Viện Brookings chỉ ra, đây là một phần trong cách tiếp cận có hệ thống mà Nhà Trắng thực hiện để đạt ba điều: giảm thiểu suy thoái ở các cộng đồng bị ảnh hưởng nhiều nhất bởi cú sốc Trung Quốc năm 2000-2012, củng cố các nền kinh tế có nguy cơ cao bị gián đoạn trong tương lai và thúc đẩy đầu tư tư nhân vào các lĩnh vực mới quan trọng như chất bán dẫn, năng lượng sạch và thiết bị y sinh.

Đa số gọi đây là chính sách công nghiệp. Nhưng chiến lược này cũng có thể gọi là tư duy hệ thống, nghĩa là giải quyết vấn đề không phải theo hướng riêng lẻ mà là một phần của chiến lược rộng hơn kết nối các yếu tố nhằm giải quyết nguyên nhân gốc rễ thay vì triệu chứng. Trong trường hợp này, các yếu tố là kinh tế và chính trị và chúng rải rác trên các vấn đề, khu vực địa lý và lĩnh vực khác nhau.

Cho đến nay, các chính sách kinh tế của phó tổng thống vẫn còn thiếu chi tiết. Điều này là hợp lý khi xem xét thời gian bầu cử và nhu cầu giữ sự linh hoạt chính trị. Tuy nhiên, cuối cùng, Harris sẽ cần bắt đầu kết nối các yếu tố trong các lĩnh vực như nhà ở, chăm sóc trẻ em và chính sách thuế nếu bà thực sự muốn giải quyết các vấn đề mà nền kinh tế Mỹ đang phải đối mặt.

Hãy xem xét thị trường nhà ở. Harris đã đúng khi tập trung vào nhu cầu về nhà ở mới và xem xét các ưu đãi thuế bất động sản cũng như các cách để xóa bỏ các rào cản về quy hoạch.

Nhưng vẫn còn những vấn đề hệ thống khác làm méo mó thị trường. Một là giá bảo hiểm nhà ở ngày càng cao. Một là sự phức tạp và chi phí của chuỗi cung ứng (xây dựng nhà ở đòi hỏi nhiều chuỗi cung ứng vật liệu riêng biệt). Sau đó là cách mà Fed, mặc dù vô tình, đã tạo ra một điểm nghẽn lớn trên thị trường nhà ở bằng cách duy trì lãi suất cao trong thời gian dài.

Tất cả những điều này không thể hoặc không nên được truyền tải trên con đường vận động tranh cử. Nhưng cần phải hiểu những vấn đề này theo cách toàn diện để xây dựng các chính sách tốt nhất.

Điều tương tự cũng áp dụng cho lĩnh vực chăm sóc trẻ em, một điểm đam mê khác của Harris. Ý tưởng mở rộng khoản miễn trừ thuế cho trẻ em của bà là điều không cần phải bàn cãi. Nhưng giải quyết các vấn đề cơ bản trong chăm sóc trẻ em sẽ đòi hỏi một cách tiếp cận rộng hơn đối với những rối loạn của thị trường, điều đã dẫn đến một hệ thống phục vụ chủ yếu cho người giàu hoặc những người nhận hỗ trợ từ chính phủ.

Để giải quyết điều này có nghĩa là phải hiểu được lý do tại sao vốn tư nhân hiện sở hữu 8/11 chuỗi chăm sóc trẻ em hàng đầu tại Mỹ (chưa kể đến thực tế là các ngân hàng ngầm đang thâm nhập vào các lĩnh vực khác vì lợi ích công cộng, chẳng hạn như thị trường cho vay sinh viên, chăm sóc sức khỏe và giáo dục) cùng với đó là xem xét các tác động đối với khả năng tiếp cận và khả năng chi trả.

Harris có nhiều điểm mạnh, một trong số đó là khả năng của một công tố viên trong việc giải quyết nhiều vấn đề khác nhau và nhìn nhận tất cả khía cạnh. Điều này sẽ giúp ích cho bà trong chiến dịch tranh cử và trong các cuộc tranh luận.

Nhưng để quản lý tốt cần có cách tiếp cận theo hệ thống. Người dân Mỹ có thể thích hoặc ghét Bidenomics, nhưng điều này không phải là ngẫu nhiên. Nhà Trắng đã đưa ra một tầm nhìn rõ ràng và thống nhất, đó là thị trường không phải lúc nào cũng hoạt động, quyền lực tồn tại trong nền kinh tế chính trị và các chính phủ phải can thiệp theo những cách có hệ thống để bảo vệ lợi ích của công dân, không chỉ người tiêu dùng.

Harris hiện có cơ hội thể hiện tư duy hệ thống của riêng mình về các vấn đề như tăng giá. Đề xuất cấm áp giá thực phẩm quá cao của bà là một động thái chính trị quan trọng đối với những cử tri dễ bị tổn thương, những người đã bị ảnh hưởng nặng nề bởi lạm phát thực phẩm.

Nhưng việc giải quyết tình trạng tăng giá sẽ cần phải xem xét không chỉ các biên lợi nhuận của thực phẩm, mà còn hiểu cách mà sự đầu cơ tài chính của các nhà giao dịch hàng hóa lớn nhất thế giới đã đẩy giá thực phẩm và nhiên liệu lên cao trong vài năm qua. Theo báo cáo gần đây của Unctad, chính hoạt động không được kiểm soát trong lĩnh vực hàng hóa là nguyên nhân gây ra phần lớn tình trạng tăng giá do đầu cơ và bất ổn thị trường kể từ khi đại dịch bùng phát.

Cách mà các ngân hàng ngầm lách qua các lỗ hổng pháp lý để tận dụng lợi thế không công bằng, hoặc sự tương tác phức tạp giữa thị trường nhà ở và chính sách tiền tệ, hoặc cách vượt ra ngoài chính sách thuế như giải pháp duy nhất cho sự bóp méo thị trường có vẻ như là những thách thức riêng biệt. Trên thực tế, các chính trị gia phải hiểu rõ hơn về cách thị trường thực sự hoạt động - không chỉ dựa vào các mô hình kinh tế cổ điển - và đặt ra các quy tắc, chính sách đảm bảo rằng họ làm như vậy vì lợi ích công cộng.

Nếu Harris đắc cử, bà sẽ ở một vị thế độc nhất và quyền lực để thực hiện điều này.

Financial Times

Broker listing

Cùng chuyên mục

Thuế quan Trump đang bóp nghẹt ngành sản xuất châu Á
Quỳnh Chi

Quỳnh Chi

Junior Editor

Thuế quan Trump đang bóp nghẹt ngành sản xuất châu Á

Hoạt động sản xuất tại đa số nền kinh tế châu Á suy giảm trong tháng 4, phản ánh phản ứng tiêu cực của doanh nghiệp trước tình trạng nhu cầu sụt giảm và bất định thương mại từ chính sách thuế quan cơ sở 10% do Tổng thống Mỹ Donald Trump áp đặt.
Thị trường trái phiếu đặt cược vào tác động tiêu cực của thuế quan đối với thị trường việc làm
Quỳnh Chi

Quỳnh Chi

Junior Editor

Thị trường trái phiếu đặt cược vào tác động tiêu cực của thuế quan đối với thị trường việc làm

Giới đầu tư trái phiếu Hoa Kỳ đang tích cực gia tăng vị thế, dự đoán rằng chính sách thuế quan của Tổng thống Donald Trump sẽ kìm hãm đà tăng trưởng của nền kinh tế lớn nhất thế giới, từ đó buộc Cục Dự trữ Liên bang phải hạ lãi suất điều hành.
6 hướng đi giúp Fed ứng phó hiệu quả với biến động kinh tế
Quỳnh Chi

Quỳnh Chi

Junior Editor

6 hướng đi giúp Fed ứng phó hiệu quả với biến động kinh tế

Cục Dự trữ Liên bang Hoa Kỳ đang thực hiện một cuộc tái cấu trúc quan trọng về phương thức quản lý nền kinh tế lớn nhất thế giới. Khi được triển khai hợp lý, đánh giá khung chính sách tiền tệ này có thể tăng cường năng lực của ngân hàng trung ương trong việc ứng phó với các cú sốc kinh tế và bất ổn chính sách.
Nhập khẩu không phải thủ phạm gây sụt giảm GDP Mỹ!
Quỳnh Chi

Quỳnh Chi

Junior Editor

Nhập khẩu không phải thủ phạm gây sụt giảm GDP Mỹ!

Quan điểm kinh tế của Donald Trump luôn xem thâm hụt thương mại là yếu tố bất lợi cho tăng trưởng. Quan điểm này dường như được củng cố qua báo cáo GDP gần đây. Ngày 30/4, Cục Phân tích Kinh tế Hoa Kỳ công bố nền kinh tế Mỹ suy giảm 0.3% trong quý I/2025 - đánh dấu sự sụt giảm đầu tiên trong ba năm qua. Theo Cục này, nguyên nhân chính là "sự gia tăng nhập khẩu, vốn được tính là khoản giảm trừ trong công thức tính GDP". Trước diễn biến này, ông Trump tỏ ra bối rối và quy trách nhiệm cho "hệ quả kéo dài từ chính quyền Biden". Tuy nhiên, dù đây là tin xấu đối với ông, lại là tin tốt cho chính sách kinh tế Trump (Trumponomics) khi các tiêu đề truyền thông lan rộng thông điệp rằng nhập khẩu là gánh nặng của nền kinh tế.
BoJ loay hoay với chính sách lãi suất giữa cơn địa chấn thuế quan từ Trump: Mục tiêu lạm phát tiếp tục xa vời
Trà Giang

Trà Giang

Junior Editor

BoJ loay hoay với chính sách lãi suất giữa cơn địa chấn thuế quan từ Trump: Mục tiêu lạm phát tiếp tục xa vời

Chưa đầy một tuần sau khi Tổng thống Donald Trump trở lại Nhà Trắng hồi tháng 1, Thống đốc Ngân hàng Trung ương Nhật Bản (BoJ) Kazuo Ueda vẫn còn thể hiện sự tự tin. Trong cuộc họp báo khi đó, ông tuyên bố: “Chúng tôi nhận định rằng thị trường tài chính và vốn quốc tế nhìn chung vẫn ổn định kể từ sau khi ông Trump tái đắc cử.”
Forex Forecast - Diễn đàn dự báo tiền tệ