JPMorgan cảnh báo rủi ro thương mại, chuyển sang quan điểm bi quan về chứng khoán Mỹ

Hôm qua, JPMorgan lần đầu tiên sau nhiều năm chuyển sang quan điểm “chiến lược bi quan” sau khi Tổng thống Trump tuyên bố và thực hiện chính sách thuế quan mới. Trước đó, ngân hàng này kiên định với góc nhìn lạc quan, ngay cả khi cựu chiến lược gia trưởng Marko Kolanovic đã quay sang quan điểm bi quan từ cuối năm 2022 và giữ vững lập trường đó cho đến khi rời JPMorgan.

Dù có sự thay đổi quan điểm, nhóm Market Intel của JPMorgan vẫn đánh giá thị trường theo hướng tích cực, thể hiện rõ trong bản cập nhật cuối ngày từ trưởng bộ phận Andrew Tyler:

Thị trường chứng khoán tăng điểm hôm nay nhờ phát biểu của Lutnick về khả năng nới lỏng thuế quan với Canada và Mexico. Nếu như bình luận “gặp nhau ở giữa” của ông hôm qua được diễn giải là dấu hiệu hạ nhiệt căng thẳng thương mại, thì cuộc phỏng vấn với Bloomberg sáng nay và buổi họp báo Nhà Trắng lúc 1 giờ chiều lại khẳng định mức thuế 25% vẫn giữ nguyên, chỉ có một số ngoại lệ (như ô tô). Cổ phiếu phục hồi vào buổi chiều khi áp lực thuế quan phần nào giảm bớt.

Tuy nhiên, JPMorgan cho rằng rủi ro thuế quan vẫn còn rất cao:

• Thuế quan đối với ô tô chỉ bị trì hoãn, không bị loại bỏ hoàn toàn.
• Quan chức Canada tuyên bố: “Canada sẽ không gỡ bỏ thuế quan trừ khi tất cả các loại thuế của Mỹ được dỡ bỏ”, cho thấy căng thẳng có thể tiếp tục leo thang.
• Cả Nhà Trắng lẫn Lutnick đều nhắc lại rằng thuế trả đũa vào ngày 2/4 vẫn sẽ được thực thi.

Bên ngoài thị trường Mỹ, các khu vực EMEA và APAC ghi nhận mức tăng mạnh. Phiên họp Quốc hội Trung Quốc (NPC) hôm qua đã thúc đẩy cổ phiếu công nghệ Trung Quốc, với chỉ số KWEB tăng 7%. Nhà kinh tế Haibin Zhu của JPMorgan nhận định các mục tiêu chính sách tại kỳ họp này phù hợp với kỳ vọng, nhưng phản ứng thị trường cho thấy sự lạc quan hơn về tăng trưởng kinh tế và sự phục hồi của ngành công nghệ Trung Quốc.

Tại châu Âu, chỉ số DAX của Đức tăng 3.4% và hiện đã tăng 16% từ đầu năm đến nay (trong khi S&P 500 giảm 0.6%). Đà tăng của DAX gần đây một phần nhờ vào chi tiêu quốc phòng mạnh mẽ và quyết định nới trần nợ của chính phủ Đức.

Từ hôm thứ Ba, JPMorgan đã thay đổi quan điểm về chứng khoán Mỹ, chuyển sang trạng thái bi quan có chiến lược và nhận thấy cơ hội tốt hơn ở các thị trường toàn cầu.

Trước khi bước vào năm 2025, JPMorgan kỳ vọng tăng trưởng GDP trung bình 2.9% trong 2.5 năm qua sẽ tiếp tục nhờ sức mạnh của khu vực hộ gia đình và doanh nghiệp. Tuy nhiên, cuộc “Chiến tranh thương mại 2.0” đang làm suy yếu triển vọng này. Nhà kinh tế Michael Feroli của JPMorgan đã hạ dự báo tăng trưởng GDP thực quý 1/2025 từ 2.25% xuống còn 1.5%.

Ban đầu, JPMorgan tin rằng thuế quan chỉ là chiến thuật đàm phán chứ không phải thay đổi mang tính cấu trúc, nhưng thực tế đang cho thấy điều ngược lại.

Dù bình luận của Lutnick hôm qua hỗ trợ xu hướng tăng giá, nhưng việc ông khẳng định mức thuế 25% vẫn giữ nguyên, chỉ có một số ngoại lệ, đồng nghĩa với việc dự báo tăng trưởng GDP thực tế năm tài chính 2025 và ước tính lợi nhuận của S&P 500 có thể đang bị đánh giá quá cao. Hiện tại, JPMorgan vẫn đang theo dõi để đánh giá tác động cụ thể của cuộc chiến thương mại này.

Về chiến lược đầu tư, JPMorgan ưu tiên cổ phiếu quốc tế (Trung Quốc, châu Âu và Nhật Bản), với cơ hội tăng trưởng tại Mỹ Latinh thông qua các công cụ phái sinh. Ngân hàng giữ các vị thế bán đối với thị trường Mỹ nhưng vẫn duy trì danh mục dài với nhóm Mag7, dựa trên kỳ vọng cổ phiếu bán dẫn có thể khởi động lại xu hướng đầu tư AI sau mùa báo cáo lợi nhuận tuần này.

Nói cách khác, chiến lược đầu tư “BIG” (Bonds – Trái phiếu, International – Thị trường quốc tế, Gold – Vàng) mà Michael Hartnett đề xuất hai tháng trước đang ngày càng được chấp nhận, trong khi kỳ vọng vào sự vượt trội của chứng khoán Mỹ dần phai nhạt.

Cập nhật mới nhất về thuế quan từ Paige Henson, nhà phân tích ngành công nghiệp của JPM

Các mức thuế có hiệu lực từ ngày 4/3, cùng với động thái đáp trả từ một số quốc gia, đã khiến thị trường lao dốc. Tôi sẽ phân tích chi tiết bên dưới, nhưng ngay cả sau khi thị trường đóng cửa hôm qua, diễn biến xoay quanh thuế quan vẫn đầy biến động. Bình luận của Lutnick sau giờ giao dịch đã làm dịu lo ngại về mức độ nghiêm trọng và khả năng duy trì lâu dài của thuế quan. Tuy nhiên, trong bài phát biểu Thông điệp Liên bang (SOTU) tối qua, Trump khẳng định sẽ không nhượng bộ, đồng thời tuyên bố sẽ áp thuế trả đũa vào ngày 2/4 với bất kỳ quốc gia nào công bố thuế mới. Ông cũng thừa nhận thuế quan có thể gây ra một số "xáo trộn" nhưng cho rằng điều đó là cần thiết để đạt được các mục tiêu dài hạn. Sáng nay, Lutnick cho biết sẽ có cập nhật về thuế quan đối với Mexico và Canada vào chiều nay, khiến nhiều ngành nhạy cảm với thuế quan bật tăng trước giờ giao dịch.

Tóm lại, triển vọng của thuế quan vẫn chưa rõ ràng. Tuy nhiên, thông điệp từ Trump cho thấy thuế quan vẫn sẽ là trọng tâm trong chính sách kinh tế của ông, điều này có thể tiếp tục gây tâm lý thận trọng trên thị trường.

Phản ứng của thị trường và góc nhìn vĩ mô

Hầu hết các câu hỏi hôm qua đều xoay quanh yếu tố vĩ mô, khi nhà đầu tư tìm cách đánh giá tác động của quan điểm từ Nhà Trắng (Bessent/Trump) về việc không ưu tiên thị trường chứng khoán, cũng như ảnh hưởng của các chính sách liên quan—đặc biệt là nguy cơ chiến tranh thương mại—đến nền kinh tế và thị trường.

Trước đây, thuế quan thường được xem là một chiến thuật đàm phán, nhưng giờ đây thị trường đang đánh giá chúng như một rủi ro thực sự. Đáng chú ý, nhóm cổ phiếu chịu tác động trực tiếp từ thuế quan thực tế lại có hiệu suất tốt hơn so với nhiều cổ phiếu vốn hóa lớn khác, vốn bị bán tháo mạnh bất kể mức độ liên quan đến thuế quan. Điều này cho thấy đợt bán tháo hôm qua không chỉ phản ánh tác động của thuế quan đến doanh nghiệp, mà còn phản ánh lo ngại sâu sắc hơn về tăng trưởng kinh tế và nguy cơ suy thoái kéo dài—hoàn toàn trái ngược với cách thị trường từng phản ứng với chính sách của Trump kể từ sau bầu cử.

Nguyên nhân một số cổ phiếu liên quan đến thuế quan có hiệu suất tốt hơn có thể do yếu tố định vị danh mục. Những cổ phiếu này đã suy yếu trong nhiều tuần/tháng trước đó và không còn được nắm giữ nhiều, do đó đợt bán tháo lớn không ảnh hưởng đến chúng đáng kể.

Bên cạnh đó, vẫn có quan điểm cho rằng thuế quan sẽ không kéo dài ở hình thức hiện tại, dù chính quyền D.C. chưa có dấu hiệu lùi bước. Bessent hôm nay tiếp tục nhấn mạnh sự cần thiết của thuế quan, đồng thời nhận định đợt bán tháo cổ phiếu chỉ là tạm thời. Ông cũng làm rõ ưu tiên của Nhà Trắng: “Phố Wall đã phát triển mạnh và vẫn có thể tiếp tục, nhưng chúng tôi cần tập trung vào doanh nghiệp nhỏ và người tiêu dùng. Chúng tôi sẽ tái cân bằng nền kinh tế.”

Bất kể các diễn biến về thuế quan ra sao, hiện tại có đủ yếu tố vĩ mô đáng lo ngại (chẳng hạn như chỉ số ISM hôm thứ Hai) để duy trì tâm lý thận trọng trên thị trường.