Fed độc lập - huyết mạch của nền kinh tế Mỹ

Fed độc lập - huyết mạch của nền kinh tế Mỹ

Trần Quốc Khải

Trần Quốc Khải

Junior Editor

15:18 18/07/2024

Việc chính phủ kiểm soát NHTW sẽ có tác động sâu sắc đến tác động của chính sách tài khóa trong tương lai đối với nền kinh tế.

Việc tính toán ngân sách thường không bao giờ là ưu tiên hàng đầu đối với thị trường. Trong phạm vi thị trường theo dõi chính sách, các NHTW thường là “vua”. Các thống đốc NHTW được theo dõi với tất cả sự chú ý nồng nhiệt của “hoàng gia”.

Tương tự như vậy, chính sách tiền tệ là một vấn đề được cân nhắc sau trong phân tích tài chính. “Điểm số ngân sách” thông thường phân tích tác động của chi tiêu chính phủ và hoàn toàn không xem xét đến tác động của Fed. Tuy nhiên, trên khía cạnh động lực, sử dụng các mô hình để kết hợp các hiệu ứng phản hồi kinh tế vĩ mô, thường hạ thấp vai trò của NHTW xuống.

Điều này là thiển cận. Một báo cáo mới của Phòng thí nghiệm ngân sách tại Đại học Yale cho thấy Fed đóng vai trò quan trọng một cách gián tiếp, trong việc chính sách tài khóa của Mỹ sẽ ảnh hưởng đến nền kinh tế như thế nào trong tương lai gần. Đổi lại, điều này nhấn mạnh tầm quan trọng đối với tính độc lập của Fed.

Người ta thường gọi ngắn gọn các chính sách tài khóa tìm cách thúc đẩy nhu cầu là “gây ra lạm phát”, khi Quốc hội ban hành chúng với nền kinh tế đang ở trạng thái toàn dụng lao động. Trong phạm vi một động thái như cắt giảm thuế hoặc tăng chi tiêu, làm tăng thêm áp lực lạm phát, bằng cách thúc đẩy nhu cầu, mô tả này là chính xác. Nhưng nếu Fed lường trước được tác động này và thực hiện tốt công việc của mình bằng cách thắt chặt chính sách tiền tệ, thì sự đánh đổi trong nền kinh tế không phải là lạm phát gia tăng mà là lãi suất cao hơn tạm thời giúp làm dịu cú sốc cầu. Lãi suất cao hơn này sau đó làm tăng chi phí chi trả TPCP.

Các nhà kinh tế thường dự đoán phản ứng kiểu này trong dự báo của họ. Ví dụ, khi Văn phòng Ngân sách Quốc hội cập nhật các dự báo kinh tế sau khi Đạo luật Việc làm và Cắt giảm thuế được thông qua vào năm 2017, triển vọng lạm phát của cơ quan này hầu như không thay đổi trong khi dự báo về lãi suất chính sách liên bang đã tăng một cách đáng kể.

Nhưng điều gì sẽ xảy ra, nếu dưới áp lực chính trị, Fed không thắt chặt chút nào? Khi đó sự đánh đổi đối với chính sách tài khóa mở rộng sẽ hoàn toàn là vấn đề lạm phát cao hơn.

Do đó, việc được quản lý bởi chính phủ - bổ nhiệm những chính trị gia - là một khía cạnh tài chính quan trọng khác đối với Fed. Trong suốt lịch sử của mình, Fed không phải lúc nào cũng duy trì được sự độc lập về chính trị. Ví dụ, Tổng thống Richard Nixon đã gây áp lực lên Chủ tịch Fed Arthur Burns vào đầu những năm 1970 để giữ chính sách tiền tệ nới lỏng trong thời gian ông tái tranh cử. Bất chấp áp lực lạm phát gia tăng kể từ cuối những năm 1960, ông Burns vẫn chấp nhận. Khi cuộc khủng hoảng dầu mỏ năm 1973 xảy ra, những áp lực dư thừa về nhu cầu này đã va chạm với cú sốc cung năng lượng để tạo ra tình trạng đình lạm trong những năm 1970. Nghiên cứu của chúng tôi chỉ ra rằng một Fed bị chi phối về mặt chính trị có thể một lần nữa nhanh chóng mất quyền kiểm soát đối với lạm phát khi xảy ra những cú sốc kinh tế nghiêm trọng.

Chúng tôi đã tiến hành một thử nghiệm kinh tế vĩ mô với hàng nghìn mô phỏng trong sáu năm tiếp theo, áp dụng ngẫu nhiên những cú sốc kinh tế tích cực và tiêu cực trong phạm vi từ nhỏ đến lớn. Chúng tôi thấy rằng dưới thời một Fed bị chính phủ điều khiển, kết quả điển hình trong các mô phỏng của chúng tôi không phải quá thảm họa: lạm phát tích lũy trong sáu năm chỉ cao hơn khoảng nửa điểm phần trăm so với một Fed độc lập. Tuy nhiên, trong trường hợp xấu nhất khi có nhiều cú sốc kinh tế về lạm phát xảy ra, kết quả ở phân vị thứ 95 là mức lạm phát hơn hai điểm phần trăm dưới thời Fed điều hành bởi chính phủ.

Những kết quả này cũng có thể đánh giá thấp kết quả thực tế. Mô hình của Fed giả định rằng thị trường và người tiêu dùng sẽ tiếp tục kỳ vọng Fed sẽ tiếp tục thực hiện các mục tiêu lạm phát trong tương lai ngay cả khi ngân hàng này liên tục không đạt được mục tiêu 2%. Khi chúng ta nới lỏng giả định đó và cho phép mọi người thay đổi lạm phát kỳ vọng của họ - đặt kỳ vọng gần hơn vào mức lạm phát mà họ quan sát được thay vì mục tiêu của Fed - thì kịch bản xấu sẽ khiến lạm phát của Fed điều hành bởi chính phủ cao hơn 5% so với một Fed độc lập.

Kết quả cuối cùng là các nhà kinh tế và nhà phân tích ngân sách nên chú ý đến những giả định của họ về Fed khi suy nghĩ về chính sách trong vài năm tới. Nhưng cũng có những hàm ý rộng hơn. Chúng tôi tin rằng rủi ro chính trị đang gia tăng tại các thị trường Mỹ có khả năng bị định giá thấp. Điều này có thể mang nhiều hình thức, nhưng một trong số đó là việc kiểm soát thể chế, bao gồm cả Fed. Nếu NHTW mất đi sự độc lập, điều đó sẽ có tác động sâu sắc đến việc chính sách tài khóa trong tương lai có thể tác động đến nền kinh tế như thế nào.

Financial Times

Broker listing

Cùng chuyên mục

Người kế nhiệm Gallatin: Scott Bessent và tham vọng tái định hình tài chính nước Mỹ

Người kế nhiệm Gallatin: Scott Bessent và tham vọng tái định hình tài chính nước Mỹ

Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent đang theo đuổi một kế hoạch tài chính đầy tham vọng nhằm bù đắp khoản chi 3,400 tỷ USD từ đạo luật OBBBA, bằng cách kết hợp thuế quan, tăng trưởng kinh tế, điều tiết lãi suất và stablecoin. Trong khi Nhà Trắng dự báo thâm hụt sẽ giảm mạnh, Văn phòng Ngân sách Quốc hội lại cảnh báo rủi ro nợ công phình to. Liệu Bessent sẽ trở thành Gallatin mới của thế kỷ 21 hay là một phiên bản hiện đại của John Law – người từng đưa cả nền kinh tế Pháp đến sụp đổ?
Bức tranh tổng thể của giai đoạn mùa hè ảm đạm

Bức tranh tổng thể của giai đoạn mùa hè ảm đạm

Chỉ số S&P 500 điều chỉnh nhẹ vào phiên thứ Sáu mà không có bất kỳ thông tin mới nào đáng chú ý. Nhưng điều đó có thực sự thay đổi bức tranh toàn cảnh của các ngành không? Rõ ràng, cổ phiếu công nghệ và tài chính không ghi nhận biến động đáng kể trong ngày, vậy có điều gì nổi bật ở những lĩnh vực còn lại không? Liệu có hợp lý để kỳ vọng các nhóm cổ phiếu như bất động sản hoặc chỉ số Russell 2000 sẽ có diễn biến tích cực hơn trong bối cảnh Thống đốc Waller đưa ra lập luận ủng hộ việc cắt giảm lãi suất?
Thuế quan, công nghệ và động lực: Một tuần giao dịch trên dây căng thẳng với hai trọng tâm chính

Thuế quan, công nghệ và động lực: Một tuần giao dịch trên dây căng thẳng với hai trọng tâm chính

Phiên giao dịch đầu tuần tại châu Á mở ra trong không khí thận trọng nhưng phần nào nhẹ nhõm, thị trường dần ổn định sau những biến động chính trị cuối tuần tại Tokyo, khi sự kiện này không lan rộng thành một cú sốc cho thị trường trái phiếu toàn cầu. Hợp đồng tương lai JGB giữ vững, qua đó giúp các hợp đồng tương lai chứng khoán Mỹ và cặp USDJPY bật lên nhẹ, giảm bớt các vị thế phòng vệ trước sự kiện rủi ro.
Nhật Bản sau bầu cử: Liên minh cầm quyền suy yếu, thị trường đối diện thách thức chính sách và tài khóa

Nhật Bản sau bầu cử: Liên minh cầm quyền suy yếu, thị trường đối diện thách thức chính sách và tài khóa

Cuộc bầu cử Thượng viện Nhật Bản khiến liên minh cầm quyền mất thế đa số, làm dấy lên lo ngại về sự chậm trễ trong hoạch định chính sách và áp lực tài chính gia tăng, trong bối cảnh đàm phán thuế quan với Mỹ đang diễn ra. Nhà đầu tư theo dõi sát động thái từ BoJ, tương lai chính trị của Thủ tướng Ishiba và khả năng thay đổi chính sách tài khóa trong những tháng tới.
Châu Á giữ nhịp ổn định, Phố Wall dõi theo “trận mở màn” lợi nhuận Big Tech và tín hiệu chính sách toàn cầu

Châu Á giữ nhịp ổn định, Phố Wall dõi theo “trận mở màn” lợi nhuận Big Tech và tín hiệu chính sách toàn cầu

Thị trường châu Á khởi đầu tuần trong vùng an toàn sau bầu cử Nhật không ngoài dự báo, đồng yen bật nhẹ giữa bất ổn chính trị. Phố Wall chuẩn bị bước vào tâm điểm mùa báo cáo lợi nhuận với các ông lớn công nghệ như Alphabet, Tesla. Nhà đầu tư toàn cầu tiếp tục theo dõi sát đàm phán thuế quan, triển vọng lãi suất từ Fed, ECB và các yếu tố chi phối hàng hóa, dầu mỏ.
Yen tăng sau bầu cử Thượng viện Nhật giữa lo ngại bất ổn chính trị và đàm phán thuế quan

Yen tăng sau bầu cử Thượng viện Nhật giữa lo ngại bất ổn chính trị và đàm phán thuế quan

Đồng yen tăng giá khi liên minh cầm quyền của Thủ tướng Ishiba không đạt đa số tại Thượng viện, làm dấy lên lo ngại về sự bất ổn chính trị tại Nhật Bản trong thời điểm nhạy cảm trước hạn chót đàm phán thuế quan với Mỹ. Diễn biến này diễn ra trong bối cảnh thị trường toàn cầu tiếp tục theo dõi chặt chẽ chính sách của Mỹ và biến động tiền tệ tại các nền kinh tế chủ chốt.
Các chỉ số chứng khoán Mỹ tăng vọt sau chuỗi dữ liệu kinh tế tích cực - Thị trường Goldilocks trở lại, kịch bản cắt giảm lãi suất lùi xa

Các chỉ số chứng khoán Mỹ tăng vọt sau chuỗi dữ liệu kinh tế tích cực - Thị trường Goldilocks trở lại, kịch bản cắt giảm lãi suất lùi xa

Thị trường chứng khoán Mỹ đang ăn mừng nhờ sự kết hợp của lợi nhuận doanh nghiệp vượt kỳ vọng và dữ liệu kinh tế tích cực, đẩy S&P 500 và Nasdaq liên tục lập đỉnh mới trong năm 2025. Bất chấp những lo ngại về chính trị và lãi suất, tâm lý nhà đầu tư vẫn lạc quan nhờ tăng trưởng tiêu dùng mạnh mẽ và niềm tin vào sự kiên cường của nền kinh tế Mỹ.
Forex Forecast - Diễn đàn dự báo tiền tệ