bài viết dựa trên phân tích của Deutsche Bank

Cuộc chiến thương mại mới nhất của Trump với Mexico và Trung Quốc - được công bố trước một khán giả quốc gia đầy bất ngờ vào thứ Bảy - đã bị hoãn lại một tháng nhưng hoàn toàn chưa bị hủy bỏ. Trong khi đó, cuộc chiến thương mại song song với Trung Quốc nhiều khả năng sẽ tiếp diễn mà không có bất kỳ sự trì hoãn nào.

Đối với những ai muốn tìm hiểu lại những gì có thể xảy ra, đây là một bản tóm tắt. May mắn thay, không cần phải tìm kiếm quá xa: chính cuộc chiến thương mại của Trump vào năm 2018 là ví dụ tốt nhất về những gì có thể mong đợi. Trích dẫn từ Deutsche Bank (DB), dưới đây là toàn bộ trình tự chi tiết và có chú thích về cuộc chiến thương mại của Trump năm 2018.

Kết quả của cuộc chiến thương mại là hàng hóa nhập khẩu từ Trung Quốc vào Mỹ đã giảm rõ rệt và không phục hồi theo xu hướng cũ.

Những mặt hàng nhập khẩu bị ảnh hưởng nặng nề nhất bao gồm thép và nhôm, cả hai đều thuộc diện áp thuế theo Mục 232.

Vào thời điểm đó, thuế quan được áp dụng theo từng giai đoạn, với hàng hóa nhập khẩu từ Trung Quốc bị ảnh hưởng theo các danh sách khác nhau.

Kết quả rõ ràng là lượng hàng hóa nhập khẩu vào Mỹ thuộc diện áp thuế đã giảm đáng kể vào năm 2019.

Trong khi đó, những mặt hàng vẫn tiếp tục được nhập khẩu đã mang lại doanh thu thuế cao hơn đáng kể. Như biểu đồ dưới đây cho thấy, nguồn thu từ thuế nhập khẩu của chính phủ Mỹ đã tăng mạnh để đáp lại cuộc chiến thương mại năm 2018-19.

Không chỉ thuế quan, các rào cản thương mại phi thuế quan cũng gia tăng.

Tin tốt cho Trump là ngay cả khi ông quyết định tăng mạnh thuế quan lần này, ông vẫn có rất nhiều dư địa để hành động. Tính đến năm 2022, mặc dù đã có những đợt tăng thuế gần đây, nhưng theo DB, Mỹ vẫn là một trong những quốc gia có mức thuế suất thấp nhất thế giới.

Tóm tắt lại kinh nghiệm từ cuộc chiến thương mại năm 2018-2019, DB lưu ý rằng chính quyền Trump khi đó chủ yếu dựa vào hai cơ sở pháp lý để thực hiện các biện pháp thương mại:

1. Mục 232 của Đạo luật Mở rộng Thương mại năm 1962, cho phép áp thuế vì lý do an ninh quốc gia.
2. Mục 301 của Đạo luật Thương mại năm 1974, cho phép áp thuế nhằm đáp trả các hành vi thương mại không công bằng từ đối tác thương mại của Mỹ.

Lần này, Trump dường như đang sử dụng Đạo luật Quyền hạn Kinh tế Khẩn cấp Quốc tế năm 1977 (IEEPA), cho phép Tổng thống điều chỉnh thương mại quốc tế sau khi tuyên bố tình trạng khẩn cấp quốc gia để đối phó với bất kỳ mối đe dọa bất thường và nghiêm trọng nào đối với Mỹ - chẳng hạn như vấn đề Fentanyl, vốn có nguồn gốc phần lớn từ bên ngoài nước Mỹ.

Điều này có nghĩa là Trump có nhiều dư địa hành động hơn so với năm 2018, và đây chính là lý do ông đã cam kết sẽ mở rộng và leo thang cuộc chiến thương mại 2018-19. Chúng ta đang chứng kiến cách mà ông dự định thực hiện điều đó.

Cuối cùng, đây là những mục tiêu khác nhau của cuộc chiến thương mại mới nhất từ Trump.