"Đầu bếp" Fed đang "nấu" lạm phát một cách tinh tế, nhưng có lẽ Trump là thứ "gia vị" không hề phù hợp?

"Đầu bếp" Fed đang "nấu" lạm phát một cách tinh tế, nhưng có lẽ Trump là thứ "gia vị" không hề phù hợp?

Trần Quốc Khải

Trần Quốc Khải

Junior Editor

16:19 14/11/2024

Sự tinh tế gần đây trở nên thiếu hụt, đặc biệt khi nói đến chủ đề ngày càng chính trị hóa là lạm phát. Điều này thật đáng tiếc, vì vấn đề lạm phát ở Mỹ hiện đang ở thế cân bằng tinh tế, và các nhà hoạch định chính sách sẽ cần đến sự khéo léo để xử lý. Rất nhiều thứ đang bị đe dọa.

Dữ liệu lạm phát mới nhất của Mỹ cho thấy vấn đề này về cơ bản đã được kiểm soát, nhưng không có nghĩa là có thể phớt lờ. Mô hình này đang trở nên quen thuộc, và vẫn chưa rõ ràng về bước đi tiếp theo. Về bản chất, lạm phát năng lượng và hàng hóa hiện đang ở mức âm nhẹ, thực phẩm không tăng nhiều, nhưng dịch vụ - nơi tiền lương thường là yếu tố chính thúc đẩy lạm phát - vẫn còn rất nhức nhối. Điều này khiến lạm phát tổng thể vẫn ở trên 3%, còn quá cao để yên tâm:

Các chỉ số chuyên biệt do các nhóm kinh tế học khác nhau của Fed đưa ra cho thấy rằng lạm phát vẫn trên 3% (ngưỡng trên trong phạm vi mục tiêu của Fed) và không còn rõ ràng cho thấy sự hạ nhiệt. Điều này đúng với mức trung lập và mức trung lập đã điều chỉnh của Fed Cleveland (loại bỏ các giá trị ngoại lai và trung bình hóa phần còn lại), cũng như mức lạm phát của Fed Atlanta:

Hơn nữa, lạm phát ở các lĩnh vực nhức nhối nhất đã ngừng giảm. Cả lạm phát dịch vụ lõi loại trừ tiền thuê nhà (cái gọi là “siêu lõi” của Fed, được nhấn mạnh rất nhiều trong vài năm qua) và lạm phát tiền thuê nhà đều tăng nhẹ và vẫn ở trên 4%:

Một chỉ số khuếch tán từ Steven Blitz của TS Lombard minh họa một cách khác rằng xu hướng giảm phát (sự giảm tốc của lạm phát) đã chấm dứt. Biểu đồ này cho thấy tỷ lệ thành phần lạm phát có mức trung bình 3 tháng cao hơn mức trung bình 12 tháng của chúng, một chỉ báo về xu hướng tăng. Con số này hiện đứng ở mức 50%, không đáng chú ý, nhưng đã tăng gấp đôi kể từ đầu năm. Điều này khó có thể phù hợp với bất kỳ ý niệm nào cho rằng tiến trình lạm phát đang hướng tới mục tiêu:

Tổng hợp lại, dữ liệu có lẽ không đủ để biện minh cho việc cắt giảm lãi suất vào tháng tới. Tuy nhiên, Fed có một nhiệm vụ kép. Các con số việc làm gần đây cho thấy sự yếu kém, và do đó, phương án ít cản trở nhất là cắt giảm một lần nữa, nhưng chỉ giảm 25 bps. Hơn nữa, thị trường hiện đang mong đợi một lần cắt giảm nữa, và sẽ rất nguy hiểm nếu làm “vỡ mộng” những hy vọng này khi thị trường đã rất biến động sau bầu cử. Phản ứng của thị trường vào thứ Tư khá yên ắng vì Ủy ban Thị trường Mở Liên bang (FOMC) sẽ có thêm báo cáo hàng tháng mới về cả lạm phát và thất nghiệp trước cuộc họp tiếp theo. Trong bối cảnh đó, CPI của tháng 10 cần phải có bất ngờ lớn theo bất kỳ hướng nào để thay đổi lộ trình dự kiến của lãi suất, và điều đó đã không xảy ra. Carl Weinberg, chuyên gia kinh tế trưởng của High Frequency Economics, cho biết:

“Dự báo của chúng tôi cho cuộc họp FOMC vào ngày 18 tháng 12 là có khả năng sẽ có cắt giảm lãi suất nhưng không chắc chắn. Dữ liệu CPI hôm nay không ảnh hưởng đến dự báo đó. Chủ tịch Fed Powell nói ông tự tin rằng tiến lạm phát sẽ tiếp tục hướng tới mục tiêu. Vì vậy, các chỉ số lạm phát vẫn trên phạm vi mục tiêu trong báo cáo này không phải là bất ngờ cũng không đe dọa đến các lần cắt giảm lãi suất sắp tới.”

Fed cần tiếp tục đối thoại với thị trường, vốn đã nới lỏng điều kiện tài chính trong tuần qua bằng cách đẩy giá cổ phiếu lên, trong khi thắt chặt chúng bằng cách tăng lợi suất trái phiếu. Có nhiều cách để đo lường chính xác mức độ thắt chặt của điều kiện tài chính, và đợt hưng phấn mang tính đầu cơ hiện nay khiến việc tin rằng điều kiện tài chính thắt chặt là rất khó. Tuy nhiên, Fed có thể chú ý rằng lợi suất của TPCP Bảo vệ Lạm phát (TIPS) kỳ hạn 10 năm, được coi là thước đo tốt nhất của lãi suất thực dài hạn, đang ổn định trở lại trên 2%. Nếu con số này không quá tích cực, hãy biết rằng chỉ số này đã duy trì dưới 2% trong suốt 14 năm cho đến năm 2023. Điều kiện hiện tại thắt chặt hơn so với những gì mà nhiều người làm việc trong ngành tài chính từng biết.

Các vấn đề về định nghĩa đang trở nên phức tạp hơn, như Jerome Powell đã lập luận năm ngoái rằng lãi suất thực nên được xác định là lãi suất liên bang trừ đi mức lạm phát kỳ vọng trong một năm. Cách tính này tạo ra một con số dao động mạnh hơn, và vào thời điểm đó, kết quả cuối cùng cao hơn đáng kể so với lợi suất TIPS, do đó được coi là dấu hiệu bắt đầu của một lập luận rằng Fed có thể đủ khả năng để cắt giảm. Một cách tính phổ biến khác chỉ đơn giản là lấy lãi suất liên bang trừ chỉ số CPI chính.

Ba cách tính này được minh họa dưới đây. Việc thêm các định nghĩa bổ sung cho thấy: 1) việc giữ lãi suất quá thấp trong một thời gian dài sau đại dịch thực sự là điên rồ, và 2) hiện nay chúng ta có thể đồng ý rằng lãi suất thực đang cao nhưng không quá mức, khoảng 2%:

Ngoài ra, khả năng có sự thay đổi lớn trong chính sách kinh tế vĩ mô khi Donald Trump nhậm chức cũng là một yếu tố quan trọng. Nếu việc chọn đội ngũ kinh tế của ông gây ra sự tranh cãi như việc bổ nhiệm nghị sĩ Matt Gaetz, một người trung thành tuyệt đối, làm Bộ trưởng Tư pháp, thì thị trường sẽ trở nên rất thú vị. Bất kỳ ai nắm giữ vị trí đó đều sẽ hiểu rằng chính quyền mới có nhiệm vụ theo đuổi chính sách thương mại quyết liệt và kiểm soát lạm phát, và hai điều này có thể xung đột với nhau. Họ và thị trường sẽ phải tìm ra sự cân bằng.

Cho đến khi biết được đội ngũ của Trump, có vẻ như Fed sẽ cắt giảm vào tháng tới (xác suất 86% theo định giá của thị trường HĐTL lãi suất liên bang), nhưng sau đó sẽ dừng lại để chờ xem diễn biến, với xác suất chỉ 16% cho một lần cắt giảm khác vào tháng 1. Blitz đưa ra lập luận như sau:

"Tóm lại, với tỷ lệ thất nghiệp ở mức 4.1%, sức mua thực tế của người tiêu dùng được khôi phục và chi tiêu liên bang tích cực, không có lý do gì để mong đợi lạm phát sẽ hạ nhiệt. Một số yếu tố đặc biệt trong mỗi tháng - bảo hiểm xe hơi, xe đã qua sử dụng - nhưng lạm phát đang ổn định ở mức phản ánh tình hình kinh tế vĩ mô chung. Có thể sẽ có thêm một lần cắt giảm từ Fed, gọi là bảo hiểm thất nghiệp, sau đó chờ xem những gián đoạn dự kiến của Trump mang lại điều gì."

Bloomberg

Broker listing

Cùng chuyên mục

Tuần kinh tế sắp tới: Phát biểu của Powell sẽ dẫn dắt một tuần ít dữ liệu

Tuần kinh tế sắp tới: Phát biểu của Powell sẽ dẫn dắt một tuần ít dữ liệu

Tuần tới có thể là khoảng thời gian lý tưởng để nghỉ hè, khi lịch công bố dữ liệu kinh tế khá thưa thớt. Điểm nhấn lớn nhất sẽ là bài phát biểu của Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang (Fed) Jerome Powell tại Washington vào thứ Ba, nơi ông có thể cập nhật quan điểm về thị trường lao động, lạm phát và định hướng lãi suất. Powell dự kiến sẽ không đề cập đến các lời kêu gọi từ chức. Ngoài ra, Phó Chủ tịch Fed Michelle W. Bowman cũng có thể thu hút sự chú ý khi phát biểu tại cùng hội nghị vào thứ Tư.
Mỹ và Trung Quốc buộc phải bắt tay - Mỹ cần đất hiếm, Trung Quốc cần chip AI

Mỹ và Trung Quốc buộc phải bắt tay - Mỹ cần đất hiếm, Trung Quốc cần chip AI

Đây không phải là sự hòa giải, mà giống như một thỏa hiệp mong manh được đúc kết giữa những chiến tuyến thương mại, là một cái bắt tay đầy toan tính, với một tay nắm chặt công cụ kiểm soát đất hiếm, tay kia không rời danh sách thuế quan. Xuất khẩu nam châm đất hiếm của Trung Quốc sang Mỹ đã bùng nổ trong tháng 6, tăng tới 660% so với đáy lịch sử của tháng Năm. Đây không đơn thuần là sự hồi phục, mà là cú bật mạnh mẽ ra khỏi hố sâu căng thẳng ngoại giao.
Người kế nhiệm Gallatin: Scott Bessent và tham vọng tái định hình tài chính nước Mỹ

Người kế nhiệm Gallatin: Scott Bessent và tham vọng tái định hình tài chính nước Mỹ

Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent đang theo đuổi một kế hoạch tài chính đầy tham vọng nhằm bù đắp khoản chi 3,400 tỷ USD từ đạo luật OBBBA, bằng cách kết hợp thuế quan, tăng trưởng kinh tế, điều tiết lãi suất và stablecoin. Trong khi Nhà Trắng dự báo thâm hụt sẽ giảm mạnh, Văn phòng Ngân sách Quốc hội lại cảnh báo rủi ro nợ công phình to. Liệu Bessent sẽ trở thành Gallatin mới của thế kỷ 21 hay là một phiên bản hiện đại của John Law – người từng đưa cả nền kinh tế Pháp đến sụp đổ?
Bức tranh tổng thể của giai đoạn mùa hè ảm đạm

Bức tranh tổng thể của giai đoạn mùa hè ảm đạm

Chỉ số S&P 500 điều chỉnh nhẹ vào phiên thứ Sáu mà không có bất kỳ thông tin mới nào đáng chú ý. Nhưng điều đó có thực sự thay đổi bức tranh toàn cảnh của các ngành không? Rõ ràng, cổ phiếu công nghệ và tài chính không ghi nhận biến động đáng kể trong ngày, vậy có điều gì nổi bật ở những lĩnh vực còn lại không? Liệu có hợp lý để kỳ vọng các nhóm cổ phiếu như bất động sản hoặc chỉ số Russell 2000 sẽ có diễn biến tích cực hơn trong bối cảnh Thống đốc Waller đưa ra lập luận ủng hộ việc cắt giảm lãi suất?
Thuế quan, công nghệ và động lực: Một tuần giao dịch trên dây căng thẳng với hai trọng tâm chính

Thuế quan, công nghệ và động lực: Một tuần giao dịch trên dây căng thẳng với hai trọng tâm chính

Phiên giao dịch đầu tuần tại châu Á mở ra trong không khí thận trọng nhưng phần nào nhẹ nhõm, thị trường dần ổn định sau những biến động chính trị cuối tuần tại Tokyo, khi sự kiện này không lan rộng thành một cú sốc cho thị trường trái phiếu toàn cầu. Hợp đồng tương lai JGB giữ vững, qua đó giúp các hợp đồng tương lai chứng khoán Mỹ và cặp USDJPY bật lên nhẹ, giảm bớt các vị thế phòng vệ trước sự kiện rủi ro.
Nhật Bản sau bầu cử: Liên minh cầm quyền suy yếu, thị trường đối diện thách thức chính sách và tài khóa

Nhật Bản sau bầu cử: Liên minh cầm quyền suy yếu, thị trường đối diện thách thức chính sách và tài khóa

Cuộc bầu cử Thượng viện Nhật Bản khiến liên minh cầm quyền mất thế đa số, làm dấy lên lo ngại về sự chậm trễ trong hoạch định chính sách và áp lực tài chính gia tăng, trong bối cảnh đàm phán thuế quan với Mỹ đang diễn ra. Nhà đầu tư theo dõi sát động thái từ BoJ, tương lai chính trị của Thủ tướng Ishiba và khả năng thay đổi chính sách tài khóa trong những tháng tới.
Châu Á giữ nhịp ổn định, Phố Wall dõi theo “trận mở màn” lợi nhuận Big Tech và tín hiệu chính sách toàn cầu

Châu Á giữ nhịp ổn định, Phố Wall dõi theo “trận mở màn” lợi nhuận Big Tech và tín hiệu chính sách toàn cầu

Thị trường châu Á khởi đầu tuần trong vùng an toàn sau bầu cử Nhật không ngoài dự báo, đồng yen bật nhẹ giữa bất ổn chính trị. Phố Wall chuẩn bị bước vào tâm điểm mùa báo cáo lợi nhuận với các ông lớn công nghệ như Alphabet, Tesla. Nhà đầu tư toàn cầu tiếp tục theo dõi sát đàm phán thuế quan, triển vọng lãi suất từ Fed, ECB và các yếu tố chi phối hàng hóa, dầu mỏ.
Forex Forecast - Diễn đàn dự báo tiền tệ