Tóm tắt

Sự phục hồi nhẹ trong sản xuất cùng với tốc độ rút hàng tồn kho chậm lại đã giúp chỉ số sản xuất ISM trong tháng 6 thu hẹp đà suy giảm. Tuy nhiên, lo ngại xoay quanh thuế quan tiếp tục gây sức ép lên nguồn cung, khiến các nhà sản xuất phải đối mặt với những đánh đổi khó khăn trong quản lý tồn kho khi áp lực giá ngày một tăng cao.

Căng thẳng âm ỉ

Hiện tại, bầu không khí trên các thị trường tài chính gợi nhớ đến cảm giác ngay trước một cú sét đánh – khi không khí như tích điện. Việc thị trường chứng khoán Mỹ liên tục thử thách các mức đỉnh lịch sử có thể được ví như sự tích tụ điện tích tĩnh. Trong khi các nhà hoạch định chính sách tại Cục Dự trữ Liên bang (Fed) khẳng định họ đang "ở vị thế tốt để chờ đợi" trước khi cắt giảm lãi suất, thì cảm giác “ngứa ran trên da” lại phản ánh áp lực ngày một lớn từ Nhà Trắng đòi hỏi hành động sớm hơn.

Vấn đề cốt lõi là liệu thuế quan có thực sự đẩy lạm phát tăng cao – qua đó biện minh cho cách tiếp cận chờ đợi của Fed – hay nếu như hiệu ứng lan tỏa vẫn tiếp tục mờ nhạt như thời gian qua, điều đó sẽ mở đường cho việc hạ lãi suất.

Chỉ khi dữ liệu lạm phát cứng xác nhận áp lực giá tăng lên thì “không khí mới thực sự bị ion hóa”. Tuy nhiên, dữ liệu mới nhất về hoạt động sản xuất cho thấy chuỗi cung ứng vẫn bị gián đoạn, việc quản lý tồn kho gặp nhiều đánh đổi, và áp lực giá cả đang ngày càng rõ rệt.

Thuế quan là mối lo thường trực của doanh nghiệp

Thuế quan tiếp tục là vấn đề hàng đầu trong tâm trí doanh nghiệp, với 9 trên 10 nhà quản lý mua hàng đề cập đến yếu tố này trong khảo sát ISM. Dù là mối quan tâm phổ biến, nhưng mức độ ảnh hưởng lại khác nhau giữa các ngành. Trong lĩnh vực máy móc, một người tham gia khảo sát cho biết: “Tình trạng hỗn loạn do thuế quan đã khiến doanh số bán hàng bị đình trệ hoàn toàn, cả trong và ngoài nước. Mọi thứ đều đang bị tạm dừng. Đơn hàng sụt giảm nghiêm trọng.” Thành phần đơn hàng mới đã giảm xuống còn 46.4.

Sản xuất tăng nhẹ, nhưng bức tranh tổng thể vẫn khó khăn

Mặc dù đơn hàng mới giảm, chỉ số sản xuất hiện tại lại tăng gần 5 điểm trong tháng 6, giúp chỉ số sản xuất tổng thể ISM nhích lên 0.5 điểm, đạt mức 49.0. Tuy vậy, bức tranh toàn cảnh vẫn cho thấy ngành sản xuất đang đối mặt với nhiều thách thức. Chúng tôi xem đợt tăng sản xuất này với thái độ thận trọng, bởi nó diễn ra sau nhiều tháng yếu kém và chỉ có khoảng một nửa số ngành báo cáo sự gia tăng trong sản lượng.

Nhiều khả năng, sự tăng trưởng này chỉ là sự phục hồi tạm thời sau giai đoạn tê liệt, chứ không phản ánh một xu hướng phục hồi bền vững. Trên thực tế, hai yếu tố duy nhất đang có xu hướng tăng đều trong môi trường hiện nay là thời gian chờ đợi và giá cả. Trong đó, chỉ số thời gian giao hàng từ nhà cung cấp là thành phần duy nhất kéo chỉ số ISM tổng thể lên.

Chuỗi cung ứng kéo dài, tồn kho suy yếu

Chỉ số thời gian giao hàng – đo độ dài thời gian các nhà sản xuất phải chờ để nhận nguyên vật liệu – giảm nhẹ xuống 54.2 trong tháng trước, nhưng vẫn nằm trong vùng mở rộng và tiếp tục là đối trọng quan trọng nhất so với các thành phần khác đang kéo chỉ số ISM xuống dưới mốc 50. Chỉ số này vẫn cho thấy thời gian chờ đợi kéo dài, hàm ý áp lực giá đang tăng dần.

Hàng tồn kho hiện có thể đang đóng vai trò như “lá chắn tạm thời” trước sự truyền dẫn của giá cao, nhưng lá chắn này đang bắt đầu rạn nứt. Chỉ số hàng tồn kho tăng 2.5 điểm lên 49.2, cho thấy các doanh nghiệp vẫn tiếp tục rút bớt nguyên liệu dự trữ để duy trì sản xuất, nhưng tốc độ rút giảm đã chậm lại. Đồng thời, khi đánh giá hàng tồn kho của khách hàng, các doanh nghiệp tin rằng mức tồn kho tại phía khách cũng đang thấp và được sử dụng dần dần.

Chi phí gia tăng dù tác động của thuế quan vẫn chưa rõ ràng

Mức độ lạm phát do thuế quan gây ra vẫn còn là dấu hỏi, nhưng chỉ số giá đầu vào trong khảo sát ISM sản xuất tiếp tục tăng cho thấy các nhà sản xuất đang phải hoạt động trong một môi trường chi phí cao hơn. Chỉ số giá đầu vào đã tăng trong 9 trên 12 tháng qua và hiện là thành phần duy trì trên mức trung bình 6 tháng cao nhất. Biểu đồ kèm theo cho thấy, chỉ số giá tiêu dùng tổng thể có xu hướng theo sát áp lực giá trong khu vực dịch vụ, nhưng các đợt tăng giá thường xuất hiện sớm hơn ở khối sản xuất.

Tình hình lao động vẫn ảm đạm

Đánh giá của ngành sản xuất về thị trường lao động tiếp tục u ám. Chỉ số việc làm trong khảo sát ISM đã giảm trong tháng 6, giữ chỉ số dưới mức trung lập – báo hiệu sự suy giảm việc làm trong lĩnh vực sản xuất. Báo cáo ISM lĩnh vực dịch vụ và bảng lương phi nông nghiệp đầy đủ cho tháng 6 sẽ được công bố vào thứ Năm tuần này, trong đó chúng tôi kỳ vọng tốc độ tuyển dụng sẽ tiếp tục chậm lại.

Việc thị trường lao động điều chỉnh một cách ôn hòa trong thời gian qua đã giúp Fed duy trì lập trường chờ đợi và đánh giá tính bền vững của áp lực giá, tuy nhiên, nhận định “ổn định” này đang dần bị nghi ngờ – điều này làm tăng thêm tầm quan trọng của dữ liệu công bố sắp tới.