Tổng thống Mỹ và Tổng thống Nga sẽ không tham dự vòng đàm phán hòa bình trực tiếp đầu tiên giữa Nga và Ukraine trong ba năm, dự kiến diễn ra vào thứ Năm. Thay vào đó, Moscow sẽ cử một phái đoàn gồm các chuyên gia kỹ trị dày dạn kinh nghiệm.

Hôm Chủ nhật, Tổng thống Vladimir Putin tuyên bố sẵn sàng đối thoại trực tiếp với Ukraine tại Istanbul mà không đưa ra bất kỳ điều kiện tiên quyết nào. Tuy nhiên, đến cuối ngày thứ Tư, Điện Kremlin xác nhận đoàn đại biểu Nga sẽ do cố vấn tổng thống Vladimir Medinsky và Thứ trưởng Quốc phòng Alexander Fomin dẫn đầu.

Ngay sau thông báo của Nga, một quan chức Mỹ cho biết Washington sẽ không cử Tổng thống tới dự, dù trước đó vài ngày từng cân nhắc điều này. Dù Putin chưa từng xác nhận sẽ tham gia trực tiếp, việc cả hai tổng thống Nga và Mỹ vắng mặt khiến triển vọng đạt được một đột phá đáng kể trở nên mờ nhạt. Cuộc xung đột giữa hai nước bắt đầu từ tháng 2 năm 2022.

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy đã từng kêu gọi ông Putin trực tiếp dự đàm phán “nếu ông không sợ”, trong một động thái dường như nhằm gửi thông điệp tới cựu Tổng thống Donald Trump – người đang nỗ lực đóng vai trò trung gian hoà giải. Một quan chức Ukraine cho biết Zelenskiy đang trên đường đến Thổ Nhĩ Kỳ. Trước đó, ông từng tuyên bố chỉ tham gia đàm phán nếu có mặt Putin.

Trump đang kêu gọi một thỏa thuận ngừng bắn tạm thời kéo dài 30 ngày nhằm chấm dứt cuộc chiến khốc liệt nhất tại châu Âu kể từ Thế chiến II. Một nghị sĩ Nga hôm thứ Tư cũng tiết lộ khả năng hai bên sẽ thảo luận về một cuộc trao đổi tù binh quy mô lớn.

Zelenskiy ủng hộ đề xuất ngừng bắn ngay lập tức, trong khi Putin muốn khởi động các cuộc đàm phán trước để thống nhất các điều khoản trước khi chính thức đi đến thỏa thuận ngừng bắn.

Trừng phạt Nga vẫn đang được cân nhắc

Trump, người ngày càng mất kiên nhẫn với cả hai bên, cho biết ông vẫn “cân nhắc” khả năng áp đặt các biện pháp trừng phạt thứ cấp đối với Nga nếu cho rằng Moscow gây cản trở tiến trình hòa bình. Các quan chức Mỹ cũng đang thảo luận về các lệnh trừng phạt tài chính bổ sung, bao gồm cả việc nhắm vào các khách hàng mua dầu của Nga.

Một nguồn tin ngoại giao từ Ukraine tiết lộ với Reuters rằng Kyiv sẽ quyết định hình thức tham gia đàm phán sau khi có thông tin rõ ràng về sự hiện diện của Putin.

Phái đoàn Mỹ tại Thổ Nhĩ Kỳ bao gồm Ngoại trưởng Marco Rubio cùng hai đặc phái viên cấp cao Steve Witkoff và Keith Kellogg. Sáng thứ Năm, Ngoại trưởng Ukraine Andrii Sybiha xác nhận đã gặp ông Rubio để chia sẻ quan điểm hòa bình của ông Zelenskiy và phối hợp lập trường trong tuần lễ quan trọng này.

Hai đại diện trong đoàn Nga, Medinsky và Fomin, cũng từng tham gia vòng đàm phán trực tiếp cuối cùng giữa Nga và Ukraine tại Istanbul hồi tháng 3 năm 2022 – một tháng sau khi Moscow phát động chiến dịch quân sự, mà họ tuyên bố nhằm “loại bỏ các phần tử tân phát xít.”

Tuy nhiên, Ukraine và các đồng minh phương Tây khẳng định đây là hành động xâm lược với mục tiêu mở rộng lãnh thổ mang tính chất đế quốc, hoàn toàn vô cớ.