Các tập đoàn đa quốc gia lớn cho đến những người chơi thương mại điện tử ngách vào tuần trước đã cắt giảm mục tiêu doanh số, cảnh báo về việc cắt giảm việc làm và xem xét lại kế hoạch kinh doanh của họ, trong khi các nền kinh tế lớn đã hạ cấp triển vọng tăng trưởng giữa bối cảnh dữ liệu đọc ra ảm đạm.

Trong khi thị trường tài chính đang đặt cược rằng Mỹ và Trung Quốc sẽ lùi bước khỏi một cuộc chiến thương mại toàn diện và rằng Trump sẽ đạt được các thỏa thuận để tránh áp thuế cao hơn lên các quốc gia khác, thì chính sự bất ổn về điểm kết thúc của việc này đã trở thành một yếu tố cản trở lớn.

Isabelle Mateos y Lago, nhà kinh tế trưởng của tập đoàn tại ngân hàng Pháp BNP Paribas, cho biết: "Chính sách thuế quan của Mỹ là một cú sốc tiêu cực nghiêm trọng đối với thế giới trong thời gian gần nhất".

Bà nói về mức thuế quan đồng loạt của Mỹ hiện được đặt ở mức cơ bản là 10% cùng với các mức phí cao hơn, áp theo ngành cụ thể đối với các sản phẩm như thép, nhôm và ô tô: "Điểm kết thúc của thuế quan Mỹ có thể còn xa hơn và ở mức cao hơn so với suy nghĩ trước đây".

Bắc Kinh hôm thứ Sáu cho biết họ đã nhận được một lời đề nghị từ Washington để đàm phán về mức thuế 145% của Mỹ. Chính quyền Trump cũng gợi ý rằng họ sắp đạt được thỏa thuận với các quốc gia bao gồm Ấn Độ, Hàn Quốc và Nhật Bản để tránh áp thêm thuế trong những tuần tới.

Trong khi đó, các công ty như nhà sản xuất thiết bị gia dụng Thụy Điển Electrolux đã cắt giảm triển vọng trong năm tới, trong khi Volvo Cars, nhà sản xuất thiết bị máy tính Logitech và tập đoàn đồ uống khổng lồ Diageo đã từ bỏ mục tiêu của họ vì sự bất ổn.

Việc loại bỏ quy định miễn thuế 'de minimis' đối với các gói hàng thương mại điện tử trị giá dưới 800 USD đối với các sản phẩm từ Trung Quốc vào tuần trước là một đòn giáng mạnh đối với nhiều người chơi nhỏ hơn.

Cindy Allen, CEO của Trade Force Multiplier, một công ty tư vấn thương mại toàn cầu, cho biết: "Chúng tôi đang đi từ 0% lên 145%, điều này thực sự không thể duy trì cho cả công ty và khách hàng. Tôi đã thấy rất nhiều doanh nghiệp vừa và nhỏ chỉ đơn giản là chọn rút hoàn toàn khỏi thị trường."

Nỗi lo thuế quan đã khiến BoJ cắt giảm dự báo tăng trưởng vào tuần trước, căng thẳng thương mại cũng được được các nhà dự báo viện dẫn trong việc hạ cấp triển vọng tăng trưởng cho khu vực Eurozone và khu vực Trung Đông và Bắc Phi.

Hoạt động sản xuất của Trung Quốc sụt giảm với tốc độ nhanh nhất trong 16 tháng vào tháng 4, trong khi số liệu tương tự từ Vương quốc Anh cho thấy xuất khẩu của các nhà máy Anh trong tháng trước đã thu hẹp với tốc độ mạnh nhất trong gần 5 năm.

Các nhà kinh tế nhanh chóng cảnh báo rằng số liệu tích cực hơn từ Đức phần lớn có thể là do các nhà máy đẩy nhanh hoạt động kinh doanh để hoàn thành trước khi thuế quan có hiệu lực.

Tuy nhiên, trong khi việc đẩy nhanh hoạt động cũng có thể giúp Ấn Độ đạt được mức tăng trưởng sản xuất mạnh mẽ trong tháng 4, các nhà phân tích lưu ý rằng quốc gia này - vốn đối mặt với thuế quan thấp hơn Trung Quốc và nơi Apple đã chuyển một phần sản xuất sang - cuối cùng có thể trở thành người hưởng lợi.

Shilan Shah, nhà kinh tế thị trường mới nổi tại Capital Economics, cho biết: "Ấn Độ có vị thế tốt để trở thành lựa chọn thay thế cho Trung Quốc trong vai trò nhà cung cấp hàng hóa cho Mỹ trong thời gian gần nhất", đồng thời dự đoán rằng thuế trừng phạt đối với Trung Quốc "sẽ tồn tại lâu dài".

Hiện tại, hầu hết các nhà kinh tế gọi động thái thuế quan của Trump là một 'cú sốc cầu' đối với nền kinh tế thế giới, điều này, bằng cách làm cho hàng nhập khẩu đắt hơn đối với các doanh nghiệp và người tiêu dùng Mỹ, sẽ làm suy yếu hoạt động ở những nơi khác.

Mặt tích cực có thể là điều này làm giảm áp lực lạm phát và do đó sẽ giúp các ngân hàng trung ương ở nơi khác có thêm dư địa để thúc đẩy nền kinh tế bằng việc cắt giảm lãi suất - điều mà ECB được cho là sẽ tận dụng trong tuần này.

Nhưng điều vẫn chưa diễn ra là liệu nỗ lực của Trump nhằm cân bằng lại hệ thống thương mại theo hướng có lợi cho Mỹ cuối cùng có thúc đẩy các quốc gia khác cải tổ nền kinh tế của chính họ hay không: ví dụ như liệu Trung Quốc có tăng cường kích thích kinh tế nội địa hay các quốc gia khu vực đồng euro có loại bỏ các rào cản vẫn đang kìm hãm thị trường chung của họ hay không.