Tổng thống Mỹ Donald Trump cho biết Mỹ đang tiến gần đến việc hoàn tất một loạt thỏa thuận thương mại mới trong những ngày tới, đồng thời sẽ chính thức thông báo đến các quốc gia liên quan về mức thuế quan cao hơn vào ngày 9 tháng 7. Các mức thuế này, theo kế hoạch, sẽ bắt đầu có hiệu lực từ ngày 1 tháng 8, một thời điểm then chốt trong chiến lược thương mại của chính quyền Trump.

Trước đó, vào tháng 4, Trump đã công bố mức thuế cơ bản 10% áp dụng rộng rãi với hầu hết các quốc gia, kèm theo khả năng áp dụng thuế bổ sung lên tới 50%. Tuy nhiên, sau đó ông đã trì hoãn hiệu lực của các mức thuế cao hơn – ngoại trừ mức 10% – đến ngày 9 tháng 7, nhằm tạo ra một giai đoạn ân hạn ba tuần cho các quốc gia muốn đàm phán. Bộ trưởng Thương mại Howard Lutnick xác nhận rằng các mức thuế mới sẽ có hiệu lực vào ngày 1 tháng 8, và Trump hiện đang hoàn tất việc xác lập biểu thuế cũng như các điều khoản đàm phán với từng quốc gia.

Bộ trưởng Tài chính Scott Bessent cho biết một số thông báo quan trọng có thể sẽ được công bố trong những ngày tới, đồng thời nhấn mạnh rằng các cuộc đàm phán với Liên minh châu Âu đã đạt được bước tiến rõ rệt. Ông cũng cho biết chính quyền sẽ gửi thư chính thức tới khoảng 100 quốc gia nhỏ – những nước có ít hoạt động thương mại với Mỹ – để thông báo rằng nếu không có thỏa thuận nào đạt được, họ sẽ phải chịu mức thuế theo khung đã công bố vào ngày 2 tháng 4.

“Thông điệp từ Tổng thống rất rõ ràng,” Bessent nói. “Nếu các quốc gia không chủ động trong đàm phán, thì đến ngày 1 tháng 8, họ sẽ phải đối mặt với biểu thuế cũ, thậm chí cao hơn.”

Từ khi bắt đầu nhiệm kỳ, Trump đã liên tục gây sức ép thương mại mạnh mẽ, khiến thị trường tài chính biến động và buộc các quốc gia phải xem xét lại quan hệ kinh tế với Mỹ. Một số quốc gia đang cố gắng đẩy nhanh tiến trình thương lượng để tránh rơi vào nhóm chịu mức thuế cao. Kevin Hassett – Giám đốc Hội đồng Kinh tế Quốc gia – cho biết có khả năng sẽ có các điều chỉnh nhỏ về thời hạn đối với những nước đàm phán nghiêm túc, nhưng cuối cùng quyết định vẫn sẽ thuộc về ông Trump.

Stephen Miran, Chủ tịch Hội đồng Cố vấn Kinh tế của Nhà Trắng, cho biết ông đang nghe được những phản hồi tích cực từ các cuộc đàm phán với châu Âu và Ấn Độ. “Tôi hy vọng một số quốc gia sẽ sớm đạt được nhượng bộ cần thiết để tránh mức thuế cao,” ông nói. Theo thông tin từ truyền thông Ấn Độ, một thỏa thuận thương mại song phương giữa New Delhi và Washington có thể được chốt trong vòng 24 đến 48 giờ tới, trong đó mức thuế trung bình mà Mỹ áp lên hàng hóa Ấn Độ xuất khẩu có thể ở mức 10%.

Chính quyền Trump đang tập trung vào 18 đối tác thương mại lớn nhất – chiếm tới 95% thâm hụt thương mại của Mỹ – nhưng theo Bessent, tiến độ đàm phán vẫn còn chậm tại nhiều nơi. Dù vậy, một số quốc gia đã đạt được các thỏa thuận khung với Mỹ, điển hình là Anh và Việt Nam. Hassett cho rằng các thỏa thuận này có thể đóng vai trò định hướng cho những nước khác.

Miran gọi thỏa thuận thương mại với Việt Nam là “rất đáng giá.” Ông nói: “Đó là một thỏa thuận cực kỳ có lợi cho Mỹ. Chúng tôi vẫn áp mức thuế cao với hàng hóa Việt Nam, trong khi Việt Nam gần như mở cửa hoàn toàn thị trường cho chúng tôi, áp mức thuế bằng 0 với hàng hóa của Mỹ.”

Theo các quan chức Nhà Trắng, chính sách thuế cứng rắn của Trump không chỉ nhằm giảm thâm hụt thương mại mà còn tạo ra áp lực để chuyển chuỗi cung ứng toàn cầu về lại Hoa Kỳ – một thông điệp cốt lõi trong chiến lược "Nước Mỹ là trên hết."