Liệu những nhượng bộ trong chính sách thuế quan của Tổng thống Trump có phải minh chứng cho đường lối thương mại thiếu hiệu quả?

Liệu những nhượng bộ trong chính sách thuế quan của Tổng thống Trump có phải minh chứng cho đường lối thương mại thiếu hiệu quả?

Ngọc Lan

Ngọc Lan

Junior Editor

07:47 18/04/2025

Nếu bạn nghĩ chính sách thuế quan Hoa Kỳ đã vô cùng phức tạp sau chuỗi sự kiện từ "Ngày Giải phóng", rồi đến những hỗn loạn tài chính và thời hạn ưu đãi 90 ngày chỉ dành cho một số đối tác thương mại? Hãy suy nghĩ lại. Tình hình còn đang tiếp tục diễn biến phức tạp với vô số tuyên bố mới, những lưỡng lự trong quyết định, và hàng loạt những giải thích bổ sung liên tục được đưa ra.

Khi Trung Quốc đáp trả vòng thuế quan đầu tiên bằng việc tăng thuế riêng, Hoa Kỳ phản ứng với mức tăng cao hơn, đẩy thuế đối với nhiều hàng nhập khẩu Trung Quốc lên tới 145%. Tuy nhiên, vào cuối ngày thứ Sáu, Cơ quan Hải quan và Biên phòng đã công bố rằng điện thoại di động, máy tính xách tay, chip nhớ và các thiết bị điện tử khác sản xuất tại Trung Quốc sẽ được miễn trừ khỏi phần lớn các biện pháp trừng phạt mới. Đến Chủ nhật, Nhà Trắng dường như lại thay đổi lập trường một lần nữa, tuyên bố các miễn trừ mới nhiều khả năng chỉ mang tính tạm thời.

Những thay đổi liên tục này đặt gánh nặng bất ổn to lớn lên cả người tiêu dùng và nhà sản xuất Hoa Kỳ. Dự kiến đầu tư sẽ đình trệ cho đến khi xuất hiện triển vọng chính sách rõ ràng hơn. Đáng chú ý là những biến động này cho thấy chính quyền không thực sự tin vào chính lý lẽ của mình khi chuyển hướng sang chủ nghĩa bảo hộ. Theo Nhà Trắng, mục tiêu là thúc đẩy sự hồi sinh trong sản xuất nội địa bằng cách buộc các nhà xuất khẩu nước ngoài phải chịu chi phí cao hơn để tiếp cận thị trường Hoa Kỳ. Tuy nhiên, những chi phí này sẽ gần như hoàn toàn đổ lên đầu người dân Mỹ.

Hãy xem xét thuế quan trừng phạt đối với điện thoại và các thiết bị điện tử Trung Quốc khác. Nếu chính quyền thực thi triệt để, mức tăng giá sẽ vừa khổng lồ vừa đặc biệt dễ nhận thấy. Một chiếc iPhone có giá hơn 2,000 USD sẽ không thể không gây chú ý, cũng như tổn thất đối với hoạt động kinh doanh của Apple. Do đó, các miễn trừ đã được ban hành. Nhưng cùng một logic kinh tế cũng áp dụng cho mọi mặt hàng nhập khẩu khác từ Trung Quốc hoặc các quốc gia khác. Dù áp dụng cho điện thoại thông minh hay áo thun, thuế quan vẫn là thuế, và cuối cùng người tiêu dùng sẽ phải gánh chịu. Trong khi đó, các công ty Hoa Kỳ đã đầu tư vô số thời gian, công sức và tiền bạc để xây dựng chuỗi cung ứng nhằm cung cấp sản phẩm với giá thành thấp nhất có thể giờ đây phải đối mặt với nhu cầu sụt giảm mạnh.

Còn mục tiêu tạo ra việc làm chất lượng tại Hoa Kỳ thì sao? Ở khía cạnh này, lập luận của chính quyền cũng sụp đổ khi đối diện với thực tế. Các nhà xuất khẩu nước ngoài đang tận dụng lợi thế từ mức lương thấp. Theo nghĩa này, Hoa Kỳ đang "khai thác" công nhân Trung Quốc chứ không phải ngược lại. Bởi Hoa Kỳ là nền kinh tế có mức lương cao, nên không thể kỳ vọng tạo ra số lượng đáng kể việc làm sản xuất tương tự. Thay vào đó, Hoa Kỳ nên tập trung vào việc tạo ra việc làm lương cao trong các ngành thâm dụng vốn (vốn có số lượng việc làm hạn chế) cùng các lĩnh vực dịch vụ và ngành nghề khác. Chìa khóa cho tăng trưởng lương cao không phải là thuế quan bảo vệ các nhà sản xuất kém hiệu quả bằng chi phí của người tiêu dùng, mà là đào tạo và giáo dục đẳng cấp thế giới để nâng cao năng suất lao động Hoa Kỳ.

Thiếu đầu tư vào nguồn nhân lực là một trong những sai lầm kinh tế lớn nhất của Hoa Kỳ. Cuộc chiến thương mại của chính quyền làm sao nhãng sự chú ý khỏi nhu cầu khắc phục sai lầm này trong khi áp đặt chi phí khổng lồ cả ngắn hạn lẫn dài hạn. Vì vậy, những đợt tạm dừng và miễn trừ đã làm chậm và thu hẹp chính sách thương mại mới của Hoa Kỳ nên được hoan nghênh. Nhà Trắng cần nhận thức được logic này dẫn đến đâu và xem xét lại toàn bộ phương pháp tiếp cận của mình.

Bloomberg

Broker listing

Cùng chuyên mục

Mở cửa thị trường châu Á: Thị trường căng như dây đàn khi đồng hồ của Trump đếm ngược, dầu mỏ ngóng trông chân trời địa chính trị

Mở cửa thị trường châu Á: Thị trường căng như dây đàn khi đồng hồ của Trump đếm ngược, dầu mỏ ngóng trông chân trời địa chính trị

Thị trường châu Á mở cửa trong trạng thái căng thẳng khi giá dầu giảm nhẹ nhưng vẫn tiềm ẩn rủi ro bùng nổ do căng thẳng Trung Đông leo thang và quyết định chưa rõ ràng từ Tổng thống Trump. Trong khi Fed cố tỏ ra kiểm soát tình hình, thị trường tàu chở dầu và phân bón lại phản ánh rõ mức độ bất ổn địa chính trị và áp lực lạm phát. Nhà đầu tư hiện đang giao dịch trong sự im lặng trước cơn bão—nhưng mọi dấu hiệu cho thấy cơn chấn động chỉ còn là vấn đề thời gian.
Công nghệ AI - Công ty ngoài ngành cũng được hưởng lợi

Công nghệ AI - Công ty ngoài ngành cũng được hưởng lợi

Cổ phiếu John Wiley & Sons (NYSE: WLY) đã tăng mạnh 11% vào thứ Ba, nhờ vào động lực doanh thu từ trí tuệ nhân tạo (AI). Khi nhắc đến AI, phần lớn nhà đầu tư thường liên tưởng đến các công ty công nghệ như NVIDIA (NASDAQ: NVDA), Palantir (NASDAQ: PLTR) hay Broadcom (NASDAQ: AVGO). Tuy nhiên, khi AI tiếp tục phát triển, tác động của nó đang vượt xa khỏi lĩnh vực công nghệ, lan rộng tới nhiều ngành công nghiệp khác – bao gồm cả xuất bản.
Doanh số bán lẻ tháng Năm là tâm điểm khi Fed cân nhắc giữa rủi ro lạm phát và nhu cầu tiêu dùng suy yếu
Diệu Linh

Diệu Linh

Junior Editor

Doanh số bán lẻ tháng Năm là tâm điểm khi Fed cân nhắc giữa rủi ro lạm phát và nhu cầu tiêu dùng suy yếu

Dữ liệu doanh số bán lẻ tháng Năm được công bố đúng thời điểm Fed nhóm họp, khi các số liệu tiêu dùng yếu kém có thể ảnh hưởng đến kỳ vọng lãi suất. Doanh số bán lẻ nhóm kiểm soát – yếu tố đầu vào quan trọng trong tính toán GDP – được dự báo tăng 0.3% sau khi giảm 0.2% trong tháng Tư. Tác động từ làn sóng mua sắm do lo ngại thuế quan trong tháng Ba đã làm sai lệch xu hướng tiêu dùng; doanh số xe giảm 0.1% trong tháng Tư.
Thụy Sĩ có thể gia tăng áp lực lên đồng CHF nhằm đưa lạm phát trở lại
Diệu Linh

Diệu Linh

Junior Editor

Thụy Sĩ có thể gia tăng áp lực lên đồng CHF nhằm đưa lạm phát trở lại

Một trong những nguyên nhân chính khiến giá giảm là do đồng franc mạnh lên – đóng vai trò như tài sản trú ẩn an toàn cho dòng vốn toàn cầu. Ngân hàng Quốc gia Thụy Sĩ (SNB) đã bắt đầu nới lỏng chính sách từ đầu năm 2024, giảm lãi suất tổng cộng 150 điểm cơ bản. Tuy nhiên, Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) đã cắt giảm tới 210 điểm, khiến chính sách tiền tệ của Thụy Sĩ trở nên tương đối thắt chặt hơn.
BoJ giữ nguyên lãi suất, giảm mua trái phiếu nhằm ngăn chặn biến động thị trường

BoJ giữ nguyên lãi suất, giảm mua trái phiếu nhằm ngăn chặn biến động thị trường

Ngân hàng Trung ương Nhật Bản giữ nguyên lãi suất ở mức 0.5% và sẽ rút hỗ trợ chậm hơn từ năm tài chính 2026 để tránh gây xáo trộn thị trường. Quyết định được đưa ra giữa lúc bất ổn địa chính trị và thuế quan của Mỹ gây thêm áp lực lên kinh tế và lạm phát. Trong khi đó, lạm phát cơ bản ở Nhật vẫn cao hơn mục tiêu 2%, khiến BoJ phải cân nhắc thận trọng việc tăng lãi suất.
Forex Forecast - Diễn đàn dự báo tiền tệ